Tectoneg platiau: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
dolennau coch a manion |
dileu delwedd sy'n amhosibl darllen y testun arno |
||
Llinell 2:
[[Delwedd:Global plate motion 2008-04-17.jpg|thumb|300px|Symudiad y platiau - yn seiliedig ar data lloeren ''Global Positioning System'' (GPS) gan NASA [http://sideshow.jpl.nasa.gov/mbh/series.html JPL]. Mae'r fectorau'n dangos maint a chyfeiriad y symudiad.]]
[[Delwedd:Farallon Plate.jpg|thumb|300px|right|Gweddillion Plat Farallon, yn ddwfn oddi fewn i fantell y Ddaear.]]
Damcaniaeth [[daeareg|ddaearegol]] sy'n esbonio symudiadau mawr o fewn [[lithosffer]] [[y Ddaear]] yw '''tectoneg platiau''' (cyfaddasiad o'r term Saesneg ''plate'' ''tectonics'',<ref>{{dyf GPC |gair=tectoneg |dyddiadcyrchiad=26 Tachwedd 2015 }}</ref> a ddaw o'r Lladin Diweddar ''tectonicus'', o'r [[Groeg (iaith)|Roeg]] τεκτονικός sef "yn ymwneud ag adeiladu").{{sfn|Little|Fowler|Coulson|1990}} Mae'r model damcaniaethol hwn wedi'i adeiladu ar sail y cysyniad o symudiad y cyfandiroedd, ac a ddatblygodd ar ddechrau'r [[20fed ganrif]]. Derbyniodd y gymuned [[gwyddorau daear]] y ddamcaniaeth yn sgil dilysu'r ffenomen ymlediad gwely'r môr yn y [[1950au]] a'r [[1960au]].
| |||