Ioan Evans: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1:
Roedd '''Ioan Lyonel Evans''' ([[10 Gorffennaf]] [[1927]] - [[10 Chwefror]] [[ 1984]]) yn wleidydd [[Y Blaid Lafur (DU)|Llafur]] a Chydweithredol Cymreig ac yn [[Aelod Seneddol]] o 1964 hyd 1970 dros Firmingham Yardley ac yna dros [[Aberdâr (etholaeth seneddol)|Aberdâr]] a [[Cwm Cynon (etholaeth seneddol)|Chwm Cynon]] rhwng 1974 a'i marwolaeth.<ref>[http://yba.llgc.org.uk/cy/c8-EVAN-LYO-1927.html Y Bywgraffiadur ''EVANS, IOAN LYONEL (1927-1984), gwleidydd Llafur''] adalwyd 12 Awst 2016</ref>
==Bywyd Personol==
Ganwyd Evans yn [[Llanelli]], yn fab i Evan Evans adeiladydd a goruchwyliwr gwaith
Cafodd ei addysgu yn Ysgol Ramadeg Llanelli a Choleg Prifysgol Cymru, Abertawe
Ym 1949 priododd â Maria Griffiths; bu iddynt un mab ac un ferch.
Llinell 10 ⟶ 11:
Hyfforddwyd Evans fel clerc ym Manc y Midland rhwng 1943 a 1945. Ym 1945, wedi cyrraedd 18 oed ymunodd a'r fyddin i gyflawni ei gyfnod o Wasanaeth Cenedlaethol gorfodol gan ddychwelyd i fywyd sifil ym 1948. Rhwng 1948 a 1950 bu'n gweithio fel darlithydd i Mudiad Addysg y Gweithwyr a'r Coleg Llafur Cenedlaethol.
Rhwng ei dau gyfnod yn Nhŷ'r Cyffredin bu Evans yn gweithio fel cyfarwyddwr Y Gronfa Amddiffyn ac Awyr Rhyngwladol.<ref>[http://find.galegroup.com/ttda/infomark.do?&source=gale&prodId=TTDA&userGroupName=nlw_ttda&tabID=T003&docPage=article&searchType=AdvancedSearchForm&docId=CS237997645&type=multipage&contentSet=LTO&version=1.0 ''Mr Ioan Evans'' Times (London, England) 13 Feb. 1984: 14. The Times Digital Archive. Web] adalwyd 11 Awst 2016</ref>
==Gyrfa Wleidyddol==
Llinell 117 ⟶ 118:
}}
{{Diwedd bocs etholiad}}
Ym 1983 safodd yn etholaeth newydd Cwm Cynon gan gadw'r sedd hyd ei farwolaeth ym 1984.
Yn ystod ei dau gyfnod yn y senedd cafodd daliodd nifer o swyddi yn y Llywodraeth a'r Wrthblaid gan gynnwys:
* Is gadeirydd grŵp ASau Llafur gorllewin Canolbarth Lloegr
*1965 - 1966Ysgrifennydd Preifat i'r Postfeist Cyffredinol (Tony Benn)
* 1966 - 1968 Chwip cynorthwyol y Llywodraeth
* 1968 - 1970 Prif Chwip y Llywodraeth a Distain Gosgordd ei Mawrhydi
*Dirwy i Gynulliad Ymgynghorol Cyngor Ewrop
*1974 - 1984 Aelod o grŵp anableddau'r Blaid Seneddol Llafur
*1974 -1984 Aelod o grŵp prisiau ac amddiffyn y prynwr y Blaid Seneddol Llafur
*1974 - 1984 Aelod o grŵp masnach y Blaid Seneddol Llafur
*1981 - 1984 Cadeirydd y Pwyllgor Seneddol ar Faterion Rhyngwladol
*1980-82 Llefarydd y Wrthblaid ar Ewrop a'r Gymuned Ewropeaidd <ref>[http://www.ukwhoswho.com/view/article/oupww/whowaswho/U163984 ''EVANS, Ioan (Lyonel)'', Who Was Who, A & C Black, an imprint of Bloomsbury Publishing plc, 1920–2016; online edn, Oxford University Press, 2014 ; online edn, April 2014] adalwyd 11 Awst 2016]
Yn dilyn etholiad cyffredinol mis Hydref 1974 cafodd cynnig i wasanaethu fel ysgrifennydd preifat i John Morris, Ysgrifennydd Gwladol Cymru, derbyniodd y swydd yn wreiddiol cyn ymddiswyddo yn syth wedi iddo ddeall y byddai'n rhaid iddo gefnogi polisi'r adran o sefydlu cynulliad datganoledig i Gymru, polisi yr oedd yn ei wrthwynebu'n groch. Parhaodd ei wrthwynebiad i ddatganoli trwy senedd 1974 - 1979 ac yn ystod refferendwm datganoli 1979 fe fu'n un o'r gang o chwech o Aelodau Seneddol Llafur Cymreig a arweiniodd yr ymgyrch yn erbyn datganoli.
==Marwolaeth==
Bu farw o drawiad ar y galon yn ei gartref yn Ruslip swydd Middlesex yn 56 mlwydd oed <ref>[http://find.galegroup.com/dvnw/infomark.do?&source=gale&prodId=DVNW&userGroupName=nlw_ttda&tabID=T003&docPage=article&docId=FP1802104841&type=multipage&contentSet=LTO&version=1.0 "Labour MP dies at 56." Sunday Times (London, England) 12 Feb. 1984: The Sunday Times Digital Archive, 1822-2006. Web.] adalwyd 11 Awst. 2016</ref> a chladdwyd ei weddillion ym mynwent Sant Elfan, Aberdâr.
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{dechrau-bocs}}
{{Teitl Dil|du}}
{{bocs olyniaeth
| cyn= Leonard Cleaver
| teitl=[[Aelod Seneddol]] Birmingham Yardley
| blynyddoedd=[[1964]] – [[1970]]
| ar ôl= Derek Coombs}}
{{Teitl Dil|du}}
{{bocs olyniaeth
| cyn=[[Arthur Probert]]
| teitl=[[Aelod Seneddol]] [[Aberdâr (etholaeth seneddol)|Aberdâr]]
| blynyddoedd=[[1974]] – [[1983]]
| ar ôl= diddymu'r etholaeth}}
{{Teitl Dil|du}}
{{bocs olyniaeth
| cyn=etholaeth newydd
| teitl=[[Aelod Seneddol]] [[Cwm Cynon (etholaeth seneddol)|Cwm Cynon]]
| blynyddoedd=[[1983]] – [[1984]]
| ar ôl=[[Ann Clwyd]]}}
{{diwedd-bocs}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{DEFAULTSORT:Evans, Ioan L}}
[[Categori:Aelodau Seneddol y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Genedigaethau 1927]]
[[Categori:Gwleidyddion Cymreig yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Marwolaethau 1984]]
[[Categori:Gwleidyddion y Blaid Lafur (DU)]]
| |||