Rhewlifiant Hwronaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
cats
BDim crynodeb golygu
Llinell 1:
Ymestynnodd yr oes [[rhewlif|rewlifol]] '''Hwronaidd''' (neu'r '''Rhewlifiad Hwronaidd''') o 2,400 miliwn o flynyddoedd yn ôl tan 2,100 m o flynyddoedd yn ôl. Mae'n ymestyn drwy'r [[cyfnod (daeareg)|cyfnodau]] [[daeareg]]ol y Sideraidd a'r Rhycaidd o'r era [[Proterosöig|Paleoproterosöig]]. Digwyddodd y Rhewlifiad Hwronaidd yn union wedi "Digwyddiad Anferthol yr Ocsigen"; digwyddiad pan welwyd cynnydd sydyn yn yr [[ocsigen]] yn yr [[atmosffer]] a lleihad yn y [[methan]].
[[Delwedd:Oesoedd yr Ia SVG.svg|bawd|canol|650px|Diagram yn dangos y 4 Eon, gyda'r oes presennolbresennol ar yr ochr dde. Yn y gwaeld ceir y 5 prif Oes Iâ.]]
 
Er ffurfio'r Ddaear ar ddechrau'r Eon [[Hadeaidd]] oerodd y Ddaear yn araf, dros gyfnod o amser a chafwyd o leiaf 5 Oes yr Iâ sylweddol: yr Hwronaidd, y [[Cryogenaidd]] (''Cryogenian''), yr [[Andea-Saharaidd]] (''Andean-Saharan''), [[Oes Iâ Karoo]] a'r [[Rhewlifiant Cwaternaidd]] sef yr Oes Iâ rydym yn byw ynddi heddiw. Ar wahân i'r 5 cyfnod hwn, mae'n fwy na phosibl nad oedd rhew yn unman ar y Ddaear yn ystod y cyfnodau eraill.<ref>{{cite journal |author=Lockwood, J.G. |title=The Antarctic Ice-Sheet: Regulator of Global Climates?: Review |journal=The Geographical Journal |volume=145 |issue=3 |pages=469–471 |date=Tachwedd 1979 |jstor=633219 |doi=10.2307/633219 |last2=van Zinderen-Bakker |first2=E. M.|authorlink2=Eduard Meine van Zinderen-Bakker}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/?id=ihny39BvVhIC&pg=PA289 |title=Evaporites: sediments, resources and hydrocarbons |first=John K. |last=Warren |publisher=Birkhäuser |year=2006 |isbn=978-3-540-26011-0 |page=289}}</ref>