Matholwch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

[[Delwedd:Branwen drudwy.JPG|250px|bawd|[[Branwen]] gyda'r drudwy yn llys Matholwch]]Yn yr Ail Ginc, portreadir Matholwch fel brenin Iwerddon sy'n glanio yn [[Harlech]] gyda thair thong ar ddeg i geisio ei law yn [[Branwen]], chwaer [[Bendigeidfran]] gyda'r bwriad o ffurfio cynghrair rhwng Iwerddon ac "Ynys y Cedoryn". Mae Bendigeidfran yn cydsynio ond mae gweithred ysgeler [[Efnysien]] yn difetha merch Matholwch ac felly'n ei sarhau a dwyn gwartheg ar Fendigeidfran yn ei ddigio ac mae'n hedfan yn ôl i Iwerddon. Er mwyn cymodi â Matholwch mae Bendigeidfran yn anfon dau rechan arbennig iddo, sef y [[Pair Dadeni]] a merch newydd.

 

 

 tair blynedd heibio. Yna daw Bendigeidfran, sy'n [[cawr|gawr]], dros y môr o Gymru i Iwerddon gyda'i ryfelwyr i ddial sarhad Branwen. Mae Matholwch yn ceisio cymodi ac yn cynnig ymddeol a gosod Gwern, nai Bendigeidfran, yn ei le. Gwrthod y mae Bendigeidfran ond mae Branwen yn ei berswadio er mwyn cael heddwch. Ond unwaith yn rhagor mai Efnisien yn difetha popeth trwy ladd Gwern a cheir ymladdfa mawr rhwng y [[Gwyddelod]] a'r Cymry. Dim ond saith o ryfelwyr sy'n dianc, gyda Branwen a phen Bendigeidfran, yn ôl i Gymru. Ni cheir sôn am dynged Matholwch.