Eglwys yr Holl Saint, Gresffordd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
manion
Llinell 1:
[[Delwedd:Gresffordd01LB.jpg|bawd|260px]]
[[Delwedd:Gresffordd02LB.jpg|bawd|chwith|260px]]
Eglwys o'r [[13eg ganrif|13C]], gyda'i glychau'n un o [[Saith Rhyfeddod Cymru]] ydyw '''Eglwys yr Holl Saint''', [[Gresffordd]]. Cyfeiriodd dogfen hynafol, erbyn hyn ar goll, at '''Eglwysyr Gresfordd'''eglwys, yngan dweudddweud bod Trahaearn ap Ithel ap Eunydd ac eia'i bump brawd wedi sefydlu'r eglwys ac wedi rhoi'r tir iddo.ar Adeiladwyd yr eglwysei yn 13fed ganrifgyfer. Ychwanegwyd eilystlys, estynwydymestynwyd y gangell ac ychwanegwyd claddgell yn y 14fed[[14eg ganrif|14C]].
 
Dymwchwelwyd yr hen eglwys yn [[15fed ganrif|15C]], ac adeiladwyd yr eglwys presennolbresennol. Cadwyd ond rhannau'n unig o'r waliau gorllewinol a dwyreiniol. Adeiladwyd yr eglwys efogyda [[tywodfaen|thywodfaen]] o ardal Cefn. Tu mewn yr eglwys mae corffddelw, efallai [[Madog ap Llywelyn ap Gruffudd]], yn fwy na thebyg. Hefyd, mae cerflun hynafol o [[Atropos]] ar hen allor y [[Rhufeiniaid|Rhufeinig]]<ref>[http://www.wrexham.gov.uk/english/leisure_tourism/open_church_network/all_saints.htm Gwefan Cyngor Bwrdeistref Wrecsam]</ref>, cerflun o [[Syr David Hanmer]] (tad yng nghyfraith i [[Owain Glyndŵr]]) a llechen ar gof [[Goronwy ap Iorwerth]]. Yn ymyl y drws gogleddol, mae cofeb i'r ddynion266 o fechgyn lleol lladdwyda laddwyd yn [[Trychineb Gresffordd|nhrychineb Gresffordd]]<ref name="Gwefan britainexpress">[http://www.britainexpress.com/attractions.htm?attraction=570 Gwefan britainexpress]</ref>
 
Yn ôl hen rigwm, mae clychau'r eglwys yn un o [[Saith Rhyfeddod Cymru]].<ref name="Gwefan britainexpress"/>