Andromeda (galaeth): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
CamWrthGam (sgwrs | cyfraniadau)
B Cywiro camgymeriad yn enw awdur mewn un ffynhonnell.
CamWrthGam (sgwrs | cyfraniadau)
B Man cywiro a thacluso. Delwedd newydd.
Llinell 1:
[[ Delwedd:M31bobo.jpg | 350px420px | bawd | de | Llun lliw yn oleuni gweladwy o Alaeth MawrFawr Andromeda (M31)]]
 
Mae '''Galaeth MawrFawr Andromeda''', neu '''Messier 31 (M31)''' a '''NGC 224''', yn un o [[galaeth|alaethau]] cymdogol ein [[Yr Alaeth|Galaeth]] ni (y [[Yr Alaeth|Galaeth y Llwybr Llaethog]]), wedi'i leoli yng [[cytser|nghytser]] [[Andromeda (cytser)|Andromeda]] sydd i'w weld yn hemisffer y Gogledd ger gytser [[Cassiopeia]]. Galaeth Andromeda yw'r galaeth mwyaf yn y [[Grŵp Lleol]] (y galaethau agosaf i ni).
Adnabyddir fel '''M31''' oherwydd roedd yr alaeth yn rif 31 yng [[Catalog Messier|Nghatalog]]
[[Charles Messier|Messier]], a hefyd fel '''NGC 224''' yn ôl ei leoliad yn y Catalog Cyffedinol
Llinell 20:
| isbn = 0-486-23567-X
}} Tud. 103–150. (Yn Saesneg.)</ref>
 
[[Delwedd:M31_Core_Galaxy_from_the_Mount_Lemmon_SkyCenter_Schulman_Telescope_courtesy_Adam_Block.jpg | 300px | bawd | de | Darlun yn oleuni gweladwy o ganol Galaeth Fawr Andromeda (M31) yn dangos yr ymchwydd. Mae cymylau o nwy a llwch oer yn dangos yn dywyll neu liw brown oherwydd effaith y llwch]]
 
Cysawd o fwy na 400 biliwn seren ydy'r alaeth, 2.5 miliwn o flynyddoedd goleuni
(24 miliwn miliwn miliwn km, 15 milliwn miliwn miliwn milltir) o'r Ddaear.
Mae'r alaeth yn gynwyscynnwys nwy rhwng y sêr, a llwch tu fewn i'r nwy.
Mae'r rhan fwyaf o'r sêr, nwy a llwch yn bodoli mewn disg gwastad tenau.
Yn gwasgaredig yn lawer mwy eang na'r sêr ydy [[mater tywyll]] a
Llinell 38 ⟶ 40:
 
[[Delwedd:Andromeda Galaxy Spitzer.jpg|600px|bawd|canol|Llun cyfansawdd isgoch o alaeth '''Andromeda''' (gan Delesgop Gofod Spitzer [[NASA]])]]
Yn y llun cyfansawdd uchod gwelir y gyferbyniaethgwrthgyferbyniad rhwng y tonnau llwch afreolaidd (cochpinc) o gwmpas y sêr ifanc yn yr alaeth a'r môr o sêr hŷn (glas), sydd mwy llonydd a rheolaidd. Mae Andromeda yn [[Galaeth troellog|alaeth troellog]] ac yn nodweddiadol o'r dosbarth hwnnw; mae'r canol yn llawn o sêr tra bod y breichiau yn feithrinfeydd i sêr newydd. Mae llun isgoch yn ein galluogi i weld yn glir yr alaeth gyflawn, yn hytrach na goleuni gweladwy sydd yn cael ei sugno gan y llwch.
 
==Cyfeiriadau==