Porthmadog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Tegel (sgwrs | cyfraniadau)
B Wedi gwrthdroi golygiadau gan 193.39.172.67 (Sgwrs); wedi adfer y golygiad diweddaraf gan Tegel.
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
{{infobox UK place|
|country = Cymru
|latitude = 52.926525
|longitude = -4.132553
|official_name = Porthmadog
|welsh_name =
|population = 4,187
|static_image = [[File:Porthmadog - Harbour.JPG|250px]]
|static_image_caption = <small>Porthladd Porthmadog - a roddodd yr enw i'r dref; man allforio [[llechen|llechi]].</small>
|community_wales = Porthmadog
|unitary_wales = [[Gwynedd]]
|lieutenancy_wales = [[Gwynedd]]
|constituency_welsh_assembly = [[Dwyfor Meirionnydd (etholaeth Cynulliad)|Dwyfor Meirionnydd]]
|constituency_westminster = [[Dwyfor Meirionnydd (etholaeth seneddol)|Dwyfor Meirionnydd]]
|postcode_district = LL49
|postcode_area = LL
|post_town = PORTHMADOG
|dial_code = 01766
|os_grid_reference = SH565385
|cardiff_distance =
}}
 
Tref yng [[Gwynedd|Ngwynedd]] yw '''Porthmadog''' neu '''Port'''<ref name="name">[https://archive.is/20130113232454/www.bbc.co.uk/wales/whatsinaname/sites/placenames/pages/porthmadog.shtml British Broadcasting Corporation : ''What's in a Name : Porthmadog'']</ref> ar lafar, sydd wedi'i leoli ar [[aber]] [[Afon Glaslyn]] yn [[Eifionydd]], [[Gwynedd]]. Saif oddeutu 8 [[cilometr|km]] (5 milltir) o [[Cricieth|Gricieth]]. Mae Caerdydd 173.4 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Borthmadog ac mae [[Llundain]] yn 316.6&nbsp;km. Y ddinas agosaf ydy [[Bangor]] sy'n 33&nbsp;km i ffwrdd.
 
Mae dros 65% o'r boblogaeth yn siarad Cymraeg. Cyn adleoli 1972 arferai fod yn [[Sir Gaernarfon]]. Yn 2001 roedd y boblogaeth yn 4,187.
 
== Hanes ==
=== Hanes diweddar ===
Datblygodd Porthmadog ar ôl i [[William Alexander Madocks|W. A. Madocks]], [[Aelod Seneddol]] dros [[Boston, Swydd Lincoln|Boston]], [[Swydd Lincoln]], yn [[Lloegr]], adeiladu'r morglawdd a elwir y Cob er mwyn adennill tir [[amaeth]]yddol o'r [[Traeth Mawr]], a orchuddid gan y môr yn yr hen ddyddiau pan fyddai'r llanw i mewn. Datblygodd Porthmadog yn borthladd pwysig i allforio llechi o'r chwareli ym [[Blaenau Ffestiniog|Mlaenau Ffestiniog]], ac fe adeiladwyd y rheilffordd fyd-enwog, [[Rheilffordd Ffestiniog]] i gario'r llechi o Ffestiniog i Borthmadog. Am ddegawdau, bu Porthmadog yn bwysig iawn yn niwydiant llechi'r byd, ond gyda'r dirywiad yn y [[Diwydiant llechi Cymru|diwydiant llechi]] collodd y porthladd ei bwysigrwydd.