Llythrennedd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
am wallau am erthygl ar lythrennedd :P
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[DelweddFile:LiteracyWorld ratemap worldof countries by literacy rate.PNGsvg|320pxthumb|bawd300px|right|Map o'r byd yn dangos canrannaulefelau llythrennedd yn ôl y wlad yn 2015 (2015 CIA ''[[World Factbook]]'') Llwyd = dim data]]
[[File:World illiteracy 1970-2010.svg|300px|thumb|Hanerwyd anllythrennedd y byd rhwng 1970 a 2005.]]
[[File:Brain pathways for mirror discrimination learning during literacy acquisition.jpg|thumb|300px|Rhannau'r ymennydd sy'n ymwneud â chaffael llythrennedd]]
'''Llythrennedd''' yw'r gallu i ddarllen ac [[ysgrifennu]]. Mae canrannau llythrennedd yn amrywio'n fawr o wlad i wlad ac yn cael ei gyfrif fel un o'r mynegeion datblygu gan gyrff fel [[UNESCO]], er enghraifft yr [[Indecs Datblygiad Dynol]]; mewn gwledydd cyfoethog mae bron pawb yn meddu ar lythrennedd tra bod lefelau llythrennedd mor isel â 10-15% mewn rhai gwledydd tlawd, yn bennaf yn yr [[Affrica]] is-Saharaidd. Yn y gorffennol ychydig iawn o bobl oedd yn medru darllen ac ysgrifennu, a'r rhan fwyaf yn perthyn i'r dosbarthiadau breintiedig neu'n offeiriaid. Erbyn heddiw mae bod yn anllythrennog yn anfantais fawr yn y byd ac yn debyg o gadw pobl mewn [[tlodi]].
 
Llinell 17 ⟶ 19:
 
== Anllythrennedd heddiw ==
[[Delwedd:World-Literacy-Rate-1970to2015.TC.png|320px|bawd|Lefelau anllythrennedd 1970-2015 (amcangyfrif)]]
Mae nifer o gyrff ac unigolion wedi lleisio eu consyrn am lefelau anllythrennedd ym mhoblogaeth y byd, er gwaethaf y ffaith fod canrannau llythrennedd wedi codi'n gyson dros y degawdau diwethaf, yn arbennig yn y [[trydydd fyd]]. Eithriad i'r drefn arferol oedd y gwledydd hynny yn y trydydd fyd a ddilynai [[ideoleg]] [[Marcsaidd|Farcsaidd]] ([[Gweriniaeth Pobl China]], [[Cuba]], a [[Fietnam]], er enghraifft), a brofasant dyfiant ymhlith y mwyaf syfrdanol yn hanes y byd, gan agosáu at y lefelau a geir yng [[Canada|Nghanada]] ac Ewrop (ers degawdau mae lefel llythrennedd Cuba yn uwch na'r lefel yn yr [[Unol Daleithiau]]). Yn ôl diffiniad y [[Cenhedloedd Unedig]] o anllythrennedd fel "bod heb fedru darllen neu ysgrifennu brawddeg elfennol mewn unrhyw iaith," roedd 20% o boblogaeth y byd yn anllythrennog ym [[1998]], gyda'r mwyafrif ohonynt yn byw yn [[Affrica]] islaw'r [[Sahara]] a rhannau o [[Asia]].