Hedfan: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Llusiduonbach (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
un r
Llinell 19:
Mae nifer o anifeiliaid yn gleidio, heb yrriant fem symud yr adennydd e.e. [[eryr]] yn 'troelli' yn yr awyr am oriau, mewn pocedi o aer cynnes. Ceir math o [[llyffant|lyffant]] sy'n defnyddio ei draed gweog fel adenydd i gleidio, ac wrth gwrs y pysgodyn ehedog (e.e. y ''Exocoetus'') a'r neidr ehedog (y ''Chrysopelea''). Mae'r [[estrys]] a'r emu wedi colli'r sgìl o hedfan.
 
===Hedfan gyda gyrriant===gyriant
====Mecanyddol====
{{Prif|Awyrennu}}
[[Delwedd:Lift-force-cy.svg|bawd|chwith|400px|Diagram yn dangos y grymoedd sydd ar waith ar awyren pan fo'n teithio drwy'r awyr.]]
Mae hedfan mecanyddol yn ymwneud â hedfan awyrennau sy'n drymach nag aer.<ref>{{dyf Britannica |url=http://www.britannica.com/technology/aviation |teitl=aviation |dyddiadcyrchiad=24 Awst 2015 }}</ref> Gellir ei ystyried yn agwedd ymarferol ar [[awyrenneg]], sef astudiaeth awyrennau. Mae'r dyfeiaisiadau mecanyddol a grewyd yn drymach nag aer: [[gleidr (awyren)|gleiderau]], yr [[eroplen]], yr [[hofrennydd]], a [[roced]]i.<ref>''World Encyclopedia'' (Gwasg Prifysgol Rhydychen, 2005), [http://www.encyclopedia.com/topic/Aeronautics.aspx#2 aeronautics].</ref> Mae gan amber falŵn nwy ysgafn hefyd beiriant i'w yrru yn ei flaen.
 
Rhennir awyrennu'n ddau faes: awyrennu sifil (gan gynnwys awyrennu masnachol ac awyrennu preifat), ac [[awyrennu milwrol]].
 
Gall rhai awyrennau fynd yn gynt na sain a dywedir fod y math hwn yn 'uwch-sonic'.
 
Ceir hedfaniad 'balistig' hefyd, heb yrriant mecanyddol yn sownd ynddo - ond a yrrwyd o beiriant mecanyddol neu arall, heb fawr o godiant (''lift'') ac sy'n ddibynol ar [[momentwm|fomentwm]], [[disgyrchiant]], gwrthiant (''air drag'') a gwthiad (''thrust'') e.e. [[pêl-droed]], [[saeth]], [[Tân gwyllt|roced tân gwyllt]].
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
{{Wiciadur|{{PAGENAME}}}}
 
[[Categori:Hedfan| ]]
[[Categori:Aerodynameg]]
[[Categori:Ymsymudiad]]
[[Categori:Awyrenneg| ]]
[[Categori:Awyrennu]]
[[Categori:Gwyddoniaeth gymhwysol]]