Crannog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →top: canrifoedd a Delweddau, replaced: 9fed ganrif → 9g using AWB |
|||
Llinell 1:
[[Image:Crannog - geograph.org.uk - 35551.jpg|
Mae '''crannog''' neu '''crannóg''' yn sefydliad ar ynys, artiffisial fel rheol ond weithiau naturiol, mewn llyn. Daw'r enw o'r gair [[Gwyddeleg|Gwyddeleg Canol]] ''crannóc'', o ''crann'', "coeden".
Llinell 5:
Prif fantais crannog oedd ei bod yn hawdd i'w hamddiffyn. Gellir cyrraedd at y crannog ar hyd cob neu dros bont o bren. Credir fod yr esiampl hynaf, [[Eilean Domhnuill]] yn Loch Olabhat ar ynys [[Gogledd Uist]], yn dyddio o 3200-2800 CC.<ref name="Armit 1996">{{cite book|last=Armit |first=Ian |year=1996 |title=The Archaeology of Skye and the Western Isles |publisher=Edinburgh University Press}}</ref><ref name="Armit 2003">{{cite book|last=Armit |first=Ian |year=2003 |chapter=The Drowners: permanence and transience in the Hebridean Neolithic |editor1-first=I. |editor1-last=Armit |editor2-first=E. |editor2-last=Murphy |editor3-first=D. |editor3-last=Simpson |title=Neolithic Settlement in Ireland and Western Britain |publisher=Oxbow |location=Oxford}}</ref> Mae'r rhan fwyaf ohonynt i dyddio o [[Oes yr Haearn]] a'r Canol Oesoedd Cynnar.
Yn [[Iwerddon]] a'r [[Alban]] y ceir y rhan fwyaf ohonynt, ond mae un neu ddwy o esiamplau yng Nghymru, yn [[Llyn Syfaddan]], [[Llangors]], [[Powys]] ac yn 'Crofft-y-Bwla', [[Trefynwy]]. Roedd teulu brenhinol [[Brycheiniog]] o darddiad Gwyddelig, ac efallai fod hyn yn egluro presenoldeb crannog, sy'n dyddio o ddiwedd y [[
==Crofft-y-Bwla, Trefynwy==
| |||