Fersiwn yn ôl 08:25, 14 Mawrth 2013 golygu Legobot (sgwrs \| cyfraniadau) 32,397 golygiad B Bot: Migrating 41 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q185103 (translate me) ← Cymharer â'r fersiwn gynt		Fersiwn yn ôl 03:42, 4 Ionawr 2017 golygu dadwneud BOT-Twm Crys (sgwrs \| cyfraniadau) Botiau 819,356 golygiad B →‎top: canrifoedd a Delweddau, replaced: 3edd ganrif → 3g using AWB Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 1: : ''Mae'r erthygl yma yn trafod y dalaith o'r Ymerodraeth Rufeinig. Am ystyron eraill, gweler [[Britannia (gwahaniaethu)]]'' [[Delwedd:REmpire Britannica-provincia.png\|~~thumb~~bawd\|~~right~~dde\|200px\|Talaith Britannia]] '''Britannia''' oedd yr enw a roddwyd gan y [[Ymerodraeth Rufeinig\|Rhufeiniaid]] ar y [[Talaith Rufeinig\|dalaith]] a sefydlwyd ar [[Ynys Prydain]] yn dilyn y goncwest dan [[Aulus Plautius]] yn [[43]] OC, yn nheyrnasiad yr ymerawdwr [[Claudius]]. Yr oedd Britannia yn dalaith gonswlaidd, hynny yw roedd yn rhaid i lywodraethwr y dalaith fod yn [[Conswl Rhufeinig\|gonswl]]. Yn nes ymlaen, yr oedd yn bosibl i’r llywodraethwr fod o radd ecwestraidd. Llinell 7: Dros y blynyddoedd nesaf, ymestynnwyd y dalaith i ran helaeth o'r ynys; gyda'r llywodraethwr [[Agricola]] yn ymgyrchu ymhell i ogledd [[yr Alban]]. Yn y blynyddoedd wedyn, enciliodd y Rhufeiniaid o'r gogledd. Ar rai adegau, [[Mur Antoninus]] yn yr Alban oedd ffîn y dalaith, ond ran amlaf [[Mur Hadrian]] yng ngogledd Lloegr oedd y ffîn. Yn nechrau'r [[~~3edd ganrif~~3g]], rhannwyd Britannia yn ddwy dalaith, [[Britannia Superior]] a [[Britannia Inferior]]. Yn ddiweddarach, sefydlodd [[Diocletian]] bedair talaith, wedi eu cyfuno yn ''Diocese'' y Prydeiniau: [[Maxima Caesariensis]] yn y de-ddwyrain gyda’r brifddinas yn [[Llundain]], [[Flavia Caesariensis]] yn y dwyrain gyda [[Lincoln]] fel prifddinas, [[Britannia Secunda]] yn y gogledd gyda’r brifddinas yn [[Efrog]] a [[Britannia Prima]] yn y gorllewin, yn cynnwys [[Cymru]] heddiw, gyda [[Cirencester]] fel prifddinas. Bu hefyd bumed talaith, [[Valentia]], am gyfnod byr ymhellach i’r gogledd. Ym mlynyddoedd olaf yr ymerodraeth Rufeinig yn y gorllewin, cododd nifer o gadfridogion o'r dalaith i hawlio'r orsedd. Yn [[383]], aeth [[Macsen Wledig]] (Magnus Maximus), a byddin o Brydain i geisio ei orseddu ei hun fel ymerawdwr. Yn [[407]], hawliodd [[Cystennin III (ymerawdwr Rhufeinig)\|Cystennin III]] yr orsedd, ac aeth yntau a byddin o Brydain i [[Gâl]] i ymladd yn erbyn yr ymerawdwr [[Honorius]]. Ymddengys iddo fynd a'r rhan fwyaf o'r milwyr Rhufeinig oedd yn weddill ym Mhrydain, gan adael y dalaith yn ddiamddiffyn. Tua [[408]] daeth gweinyddiaeth sifil Rhufain i ben ar yr ynys.

Britannia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau