Yr Eidal: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
B →Hanes: canrifoedd a Delweddau, replaced: 19eg ganrif → 19g, 5ed ganrif → 5g, 3edd ganrif CC → 3 CC, 4edd ganrif CC → 4 CC using AWB |
||
Llinell 62:
Daw'r enw ''Italia'' o'r hen enw am bobloedd a thiriogaeth de yr Eidal. Yn y rhan yma, roedd nifer o bobloedd wahanol, megis yr [[Etrwsciaid]], [[Samnitiaid]], [[Umbriaid]] a [[Sabiniaid]]. Yn y gogledd, ymsefydlodd llwythau [[Y Celtiaid|Celtaidd]] o gwmpas dyffryn [[afon Po]].
Yn rhan ddeheuol yr orynys ac ar ynys [[Sicilia]], ymsefydlodd [[Groeg yr Henfyd|Groegiaid]] rhwng 800 a 600 CC, a gelwid y rhan yma yn ''Magna Graecia'' ("Groeg Fawr") mewn [[Lladin]]. Yn y gogledd, yr Etrwsciaid oedd y grym mwyaf yn y cyfnod cynnar. Yn y [[
Bu cyfres o ryfeloedd, y [[Rhyfeloedd Pwnig]], rhwng Rhufain a [[Carthago]]; yn ystod yr [[Ail Ryfel Pwnig]] bu'r cadfridog Carthaginaidd [[Hannibal]] yn ymgyrchu yn yr Eidal am flynyddoedd. Er iddo ennill nifer o fuddugoliaethau ysgubol dros y Rhufeiniaid, bu raid iddo encilio o'r Eidal yn y diewedd. Ar ddiwedd y [[Trydydd Rhyfel Pwnig]] yn [[146 CC]], dinistriwyd Carthago.
Llinell 68:
Tyfodd [[Ymerodraeth Rhufain]] yn gyflwym yn y cyfnod canlynol; concrwyd [[Gâl]] gan [[Iŵl Cesar]] rhwng 60 a 50 CC. Daeth ei fab mabwysiedig, [[Augustus]], yn ymerawdwr cyntaf Rhufain.
Daeth yr ymerodraeth yn y gorllewin i ben yn y [[
Dim ond yn y [[
Ar [[2 Mehefin]] [[1946]], cafwyd pleidlais mewn refferendwm i ddileu'r frenhiniaeth ac i sefydlu [[Gweriniaeth yr Eidal]]. Mabwysiadwyd y cyfansoddiad newydd ar [[1 Ionawr]] [[1948]].
|