Hanes hoywon yn yr Almaen Natsïaidd a'r Holocost: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
dim delwedd |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Pierre seel3.jpg|bawd|dde|Hunangofiant [[Pierre Seel]], dyn hoyw a ddanfonwyd i'r [[gwersyll crynhoi|gwersylloedd crynhoi]] gan y [[Natsiaid]]]]
Yn ystod y [[1920au]], profodd bobl [[hoyw]] yr [[Almaen]], ac yn enwedig trigolion [[Berlin]],
Amcangyfrifwyd fod rhyw 1.2 miliwn o ddynion hoyw yn yr Almaen ym [[1928]] (6% o ddynion dros 20 oed). Rhwng 1933-45, arestiwyd tua 100,000 o dan amheuaeth o fod yn hoyw, a dedfrydwyd rhyw 50,000 ohonynt. Treuliodd y mwyafrif o'r dynion hyn eu cosb mewn [[carchar]]dai cyffredin, ac amcangyfrifir y carcharwyd rhwng 5,000 a 15,000 ohonynt mewn [[gwersylloedd crynhoi]]. Nid yw'n glir faint o'r 5,000 i 15,000 a fu farw yn y
Ar ôl y rhyfel, ni chydnabyddodd y mwyafrif o wledydd y modd y cafodd pobl hoyw eu trin yn y gwersylloedd crynhoi, ac ail-arestiwyd a charcharwyd rhai dynion ar sail tystiolaeth a gasglwyd yn ystod blynyddoedd y
==Twf Natsïaeth==
Llinell 14:
Ym 1919, cyd-sefydlodd Hirschfeld yr [[Institut für Sexualwissenschaft]] (Athrofa ar gyfer Ymchwil Rhyw), sefydliad ymchwil [[rhywoleg]] preifat. Roedd iddo llyfrgell ymchwil ac archi helaeth, a chynhwysai swyddfa gwnsela priodasol a rhywiol. Yn ogystal â hyn, roedd yr athrofa'n arloesol yn yr ymgyrch am [[hawliau sifil]] a derbyniad cymdeithasol ar gyfer pobl hoyw a thrawsrywiol.
Yn fuan iawn wedi hyn fodd bynnag, diddymwyd y camau a wnaed gan gymuned hoyw yr Almaen, pan esgynnodd Plaid Natsïaidd Hitler i bŵer. Dywedwyd fod [[Natsïaeth]] yn anghydnaws â chyfunrywioldeb, am nad oedd pobl hoyw yn [[atgenhedlu]] nac ychwaith yn cyfrannu at yr "[[hil berffaith]]" ([[Nataliaeth]]). Am yr un rheswm, ystyriwyd [[hunan-leddfu]] yn niweidiol i'r Reich, ond cawsai hyn ei ystyried yn llai difrifol. Gwelwyd pryderon hefyd ymysg
Credai Hitler fod cyfunrywioldeb yn "ymddygiad dirywiol" a oedd yn bygwth cyflwr "cymeriad gwrywaidd" y genedl. Darluniwyd dynion hoyw fel "gelynion y wladwriaeth" a chawsant eu cyhuddo o "lygru" [[moesoldeb cyhoeddus]] gan beryglu cyfradd geni'r Almaen.
Roedd [[Ernst Röhm]], gŵr yr ystyriai Hitler i fod yn fygythiad posib, ac arweinydd yr [[Sturmabteilung|SA]], adain filwrol gyntaf y Blaid Natsïaidd, yn hoyw ond cadwodd ei rywioldeb yn gyfrinach tan 1925, pan gafodd ei orfodi i [[dod allan|ddod allan]] gan [[papur newydd|bapur newydd]] y [[Plaid Ddemocraticaidd Sosialaidd yr Almaen|Democratiaid Sosialaidd]] a gyhoeddodd nifer o lythyron cariadus a ysgrifennodd. Roedd rhai o arweinwyr eraill yr SA, megis [[Edmund Heines]] hefyd yn hoyw. Ar ôl 1925, roedd Röhm yn eithaf agored
Mae rhai haneswyr wedi cyflwyno'r syniad fod Hitler ei hun yn gyfunrywiol. Gwelir yr enghraifft amlycaf o hyn yng ngwaith yr hanesydd Almaenig Machtan, yn ei lyfr dadleuol ''[[The Hidden Hitler]]'' (sydd yn ymdrin â'r ddamcaniaeth hon yn unig). Os yw damcaniaeth Machtan yn gywir, gellir gofyn y cwestiwn pam felly oedd y Natsïaid yn erlid pobl hoyw? Ateb Machtan i hyn yw fod Hitler mewn sefyllfa anodd, yn ceisio ail-gyfeirio amheuon
Chwaraeodd Iddewon Almaenig rôl flaenllaw o fewn y mudiad hawliau hoywon yn yr Almaen. Gwelwyd canran uchel o bobl gyfunrywiol yn y gymuned [[ffilm]] a [[celfyddydau|chelfyddydol]] yr Almaen-Iddewig.
Llinell 29:
==Puro==
[[Delwedd:1933-may-10-berlin-book-burning.JPG|bawd|dde|200px|Ar 10 Mai, 1933, llosgodd Natsïaid ym Merlin lyfrau gan awduron Iddewig, Llyfrgell yr Institut für Sexualwissenschaft, a gweithiau eraill a ystyriwyd yn "an-Almaenig"]]Ar ddiwedd mis Chwefror 1933, wrth i ddylanwad
Ar [[6 Mai]], [[1933]], trefnodd Ieuenctid Natsïaidd y Deutsche Studentenschaft ymosodiad ar yr Athrofa Ymchwil Rhywiol. Rhai dyddiau'n ddiweddarach, taflwyd holl lyfrau ac archifau'r Athrofa allan i'r stryd ac fe'u llosgwyd yn gyhoeddus ar strydoedd Opernplatz. Dinistriwyd oddeutu 20,000 o lyfrau a llawysgrifau, a 5,000 o ddelweddau. Yn ogystal â hyn, cipiwyd rhestrau helaeth yr Athrofa o enwau a chyfeiriadau pobl LHDT. Yn ystod y goelcerth enfawr, rhoddodd [[Joseph Goebbels]] araith [[gwleidyddiaeth|wleidyddol]] i dorf o tua 40,000 o bobl. I ddechrau, amddiffynnodd Hitler Röhm o'r elfennau eraill yn y Blaid Natsïaidd a ystyriai [[cyfunrywioldeb]] yn groes i bolisi gwrth-gyfunrywiol y blaid. Fodd bynnag, newidiodd Hitler yn ddiweddarach pan ddechreuodd ystyried Röhm fel bygythiad i'w bŵer. Yn ystod [[Noson y Cyllyll Hirion]] ym [[1934]], dechreuwyd ar y broses o buro
Ar y dechrau, bu Himmler yn gefnogol i Röhm, gan ddadlau fod y cyhuddiadau o gyfunrywioldeb a ddygwyd yn ei erbyn wedi'u hybu a'u hyrwyddo gan yr Iddewon. Ond ar ôl y puro, dyrchafodd Hitler statws Himmler a daeth yn weithgar iawn yn y broses o ddifa cyfunrywioldeb. Dywedodd, "We must exterminate these people root and branch... the homosexual must be eliminated." (Plant, 1986, p. 99).
Llinell 38:
Yn fuan ar ôl puro 1934, crewyd adran arbennig o'r Gestapo er mwyn creu rhestrau o unigolion hoyw. Ym 1936, creodd Heinrich Himmler, Pennaeth yr SS, "Swyddfa Ganolog y Reich er mwyn Gwaredu Cyfunrywioldeb ac Erthyliad."
I ddechrau ni chafodd pobl hoyw eu trin yn yr un modd a'r Iddewon; ystyriai'r Almaen Natsïaidd dynion hoyw Almaenig fel rhan o'r "Hil Berffaith" a'u nod oedd i'w gorfodi i
Targedwyd dros filiwn o ddynion hoyw Almaenig, ac arestiwyd o leiaf 100,000 ohonynt a charcharwyd dros 50,000 am fod yn hoyw.
Ni fyddai rhai o'r bobl a erlynwyd o dan y cyfreithiau hyn yn ystyried eu hunain yn gyfunrywiol. Gyda chyfreithiau "gwrth-gyfunrywiol" mor amlwg ledled y byd gorllewinol tan y [[1960au]] a'r [[1970au]], nid oedd nifer o ddynion yn teimlo'n ddiogel i adrodd eu profiadau tan y 1970au pan ddiddymwyd nifer o'r cyfreithiau yn erbyn pobl hoyw.
Ni
==Cyfunrywioldeb a'r SS==
Llinell 52:
Amrywia'r amcangyfrifoedd o'r nifer o ddynion hoyw a laddwyd yn y [[gwersyll crynhoi|gwersylloedd crynhoi]] yn ystod yr holocost o 5,000 i 15,000. Mae'r niferoedd uchaf yn cynnwys y rheiny a oedd yn Iddewon ac yn hoyw, neu'n Iddewig, hoyw a [[comiwnyddiaeth|chomiwnyddol]] hyd yn oed. Yn ogystal a hyn, nid oes cofnodion am yr union reswm dros ddanfon person i wersyll crynhoi yn bodoli, sy'n ei gwneud yn anodd rhoi rhif pendant ar y nifer o ddynion hoyw a fu farw yn y [[gwersyll difa|gwersylloedd difa]]. Gweler ''[[Triongl Pinc]]''
Dioddefodd dynion hoyw erchyllterau anghyffredin yn y gwersylloedd crynhoi. Wynebent erledigaeth nid yn unig wrth y milwyr Almaenig ond wrth y
Gellir priodoli'r driniaeth llym hyn i'r modd y gwelai swyddogion yr SS ddynion hoyw, yn ogystal ag agweddau [[homoffobia|homoffobig]] y gymuned Almaenig yn gyffredinol. Gwthiwyd y dynion hoyw i ffiniau'r gymdeithas a gwelwyd hyn hefyd yn y gwersylloedd. Bu farw nifer ohonynt o gael eu taro, tra bod doctoriaid Natsïaidd yn aml yn defnyddio dynion hoyw ar gyfer arbrofion gwyddonol er mwyn ceisio darganfod gennyn hoyw er mwyn "iachau" unrhyw blant Ariaidd y dyfodol a oedd yn hoyw.
Llinell 60:
==Ar ôl y rhyfel==
[[Delwedd:Ac.homomonument.jpg|bawd|chwith|200px|Un pwynt o'r gofeb [[Homomonument]], yn [[Amsterdam]], o gofio am ddynion a menywod hoyw a ddioddefodd erlidigaeth. Crewyd y gofeb o dri [[triongl]] mawr [[pinc]] allan o [[gwenithfaen|wenithfaen]].]]
Ar ôl y rhyfel, ni chydnabyddwyd fod carcharorion hoyw y gwersylloedd crynhoi wedi dioddefodd
Gellid ail-garacharu dioddefwyr hoyw yr holocost am "droseddu parhaus", ac fe'u cadwyd ar y rhestr fodern o "droseddwyr rhywiol". O dan Llywodraeth Milwrol Gynghreiriol yr Almaen, gorfodwyd rhai pobl hoyw i gyflawni eu dedfryd o garchar, waeth faint o amser y treuliasant yn y gwersylloedd crynhoi.
Yn gyffredinol, ni ystyriwyd polisïau gwrth-hoyw y
Ers y [[1980au]], mae rhai dinasoedd Ewropeaidd a rhyngwladol wedi codi
Yn 2005, cofiodd y [[Senedd Ewropeaidd]] 60 mlynedd ers rhyddhau gwersyll [[Auschwitz]] gyda munud o dawelwch a oedd yn cynnwys y testun isod:
Llinell 72:
<blockquote>
"...27 January 2005, the sixtieth anniversary of the liberation of Nazi Germany's death camp at Auschwitz-Birkenau, where a combined total of up to 1.5 million Jews, Roma, Poles, Russians and prisoners of various other nationalities, and homosexuals, were murdered, is not only a major occasion for European citizens to remember and condemn the enormous horror and tragedy of the Holocaust, but also for addressing the disturbing rise in anti-Semitism, and especially anti-Semitic incidents, in Europe, and for learning anew the wider lessons about the dangers of victimising people on the basis of race, ethnic origin, religion, social classification, politics or sexual orientation...." </blockquote>
Cofnododd un o oroeswyr hoyw yr Holocost, Pierre Seel, fanylion am fywyd i ddynion hoyw o dan reolaeth y
==Gweler hefyd==
|