Iorciaid: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd:Arms of Edmund of Langley, 1st Duke of York.svg|bawd|Arfbais yr Iorciaid]]
 
Cangen o deulu brenhinol y Plantagenets oedd '''Teulu'r York''' neu '''Iorciaid''', a gychwynodd gydag Edmund ofo Langley, dug YorkEfrog (marw 1402) sef pedwerydd mab (a fu byw) i [[Edward III, brenin Lloegr]]. Daeth tri o aelodau'r teulu'n frenhinoedd ar Loegr. Ar y linell waed hon yr hawliwyd coron Lloegr gan y teulu, ac ar eu perthynas i Lionel, Duke of Clarence, ail fab (a fu byw) Edward III.<ref>{{cite book | last = Morgan | first = Kenneth O. | title = The Oxford Illustrated History of Britain | publisher = Oxford University Press | year = 2000 | location = Oxford | page = 623 | isbn = 0-19-822684-5}}</ref><ref>{{cite web | title = House of York| url =http://www.1911encyclopedia.org/House_Of_York| publisher = 1911Encyclopedia.org| accessdate = 4 Hydref 2007}}</ref> Daeth y llinach Iorcaidd i ben pan laddwyd [[Rhisiart III, brenin Lloegr]] ym [[Brwydr Bosworth|Mrwydr Bosworth]] yn 1485. Daeth y linell waed i ben pan y bu farw Edward Plantagenet, 17fed Iarll Warwick yn 1499.
 
==Y llinach drwy Edward III ==
Priododd mab Edmund ofo Langley, dug YorkEfrog, sef Richard (m. 1415) gydag Anne, chwaer ac aeres Edmund Mortimer, pumed iarll March (m. 1425). Drwy Risiart yr hawliodd Iorciaid [[Rhyfel y Rhosynnau]] goron Lloegr. Roedd Anne yn orwyres i Lionel, dug Clarence, yr ail o feibion Edward III i dyfu'n oedolyn. Etifeddodd ei mab Richard dug York (m. 1460) holl diroedd y Mortimers, gan ei fam. Etifeddodd gan ei dad y trydydd o linachau a darddai o Edward III. Pan y bu farw Edmund Mortimer, 5ed iarll March, yn 1425 heb blant, etifeddodd ei eiddo yntau hefyd. Roedd Richard, felly, drwy deulu'r Mortimers yn ddisgynydd i [[Gwladus Ddu]], merch [[Llywelyn ap Iorwerth]], yn aer i hawliau ac etifeddiaeth [[Tywysogion Gwynedd]].<ref>[[Gwyddoniadur Cymru]] (Gwasg Prifysgol Cymru); 2008.</ref>
 
{{chart/start| summary=Boxes and lines diagram with 19 boxes}}