Elenydd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Ardal o fryniau yng nghorllewin[[Gorllewin Cymru|ngorllewin]] a [[Canolbarth Cymru|chanolbarth Cymru]] yw'r '''Elerydd'''. Mae'n ymestyn o fryniau ardal [[Pumlumon]] yn y gogledd (i'r de o [[Machynlleth|Fachynlleth]] ac i'r dwyrain o [[Aberystwyth]]) i lawr i fryniau gogledd [[Sir Gaerfyrddin]] a de-ddwyrain [[Ceredigion]], gan gynnwys sawl bryn canolig ei uchder yn y ddwy sir honno ac yng ngorllewin [[Powys]]. Ni cheir cytundeb unfarn ar derfyn deheuol yr Elerydd. Tueddir i gyfeirio at yr ardal yn Saesneg fel y "''Cambrian Mountains''", ond enw anaddas a diystyr ydyw (gweler hefyd [[Cambria]] a [[Cambriaidd]]).

Ucheldir o rosdiroedd a bryniau yn hytrach na chadwyn o fynyddoedd fel y cyfryw yw'r Elerydd. Mae'n ardal anghysbell sy'n gartref i adar prin fel y [[Barcud Coch]]. Cyfeirir ato weithiau fel "Anialdir Gwyrdd Cymru". Ceir olion sawl gweithfa [[plwm]] yn yr ardal, yn arbennig yng nghyffiniau Pumlumon. Bu'r [[Rhufeiniaid]] yn cloddio am [[aur]] ym mwyngloddiau [[Dolaucothi]], ar odre ddeheuol yr Elerydd.

Ond er bod y bryniau eu hunain yn llwm ac agored, yn y cymoedd sy'n eu brodio ceir nifer o bentrefi bychain a chymunedau clos. Mewn cwm ar odre orllewinol yr Elerydd ceir adfeilion [[Abaty Ystrad Fflur]].