Adran llywodraeth [[y Deyrnas Unedig]] a oedd yn gyfrifol drosam y rhan fwyaf o feysydd polisi [[Cymru]] oedd '''y Swyddfa Gymreig''' ([[1965]] - [[1999]]). Sefydlwyd y Swyddfa Gymreig ym [[1965]] gan [[Ysgrifennydd Gwladol Cymru]] er mwyn gweithredigweithredu polisïau'r llywodraeth yng Nghymru. Daeth swydd yr Ysgrifennydd Gwladol i fodolaeth ym mis Hydref y flwyddyn gynt. CafoddTŷ y Swyddfa Gymreig ei leoliGwydyr yn [[Whitehall]], [[Llundain]] oedd cartref y Swyddfa Gymreig.
Roedd cyfrifoldebau'r Swyddfa Gymreig yn cynnwys iechyd, addysg, [[Cymraeg|yr iaith Gymraeg]] a'r diwylliant Cymreig, [[llywodraeth leol]], gwasnaethgwasanaeth dŵr a [[carthffosiaeth|charthffosiaeth]], amddiffyn yr amgylchedd a [[Cadwraeth|chadwraeth]] natur, [[defnydd tir]], [[amaethyddiaeth]], [[coedwigaeth]] a [[pysgodfeydd|physgodfeydd]], [[henebion]], [[cynllunio gwlad]] a [[cynllunio tref|thref]], ffyrdd, [[twristiaeth]], gweithrediad [[Cronfa Ddatblygu Ewrop]] yng Nghymru a materion eraill yr [[Undeb Ewropeaidd]]. Roedd y cyfrifoldebcyfrifoldebau fellyhynny mewn nifer o adranoeddadrannau llywodraeth y DU cyn isefydlu'r Swyddfa Gymeig gael ei sefydlu.
Beth bynnag, newidwydNewidiodd pethau ar ôl [[refferendwm]] ar gyfer [[datganoli]] ym [[1997]], a cafoddchafodd y Swyddfa Gymreig ei diddymu yn swyddogol ar [[1 Gorffennaf]] [[1999]] pan drosglwyddwyd mwyafrif ei chyfrifoldebau i [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Gynulliad Cenedlaethol Cymru]]. Mae Ysgrifennydd Gwladol Cymru bellach yn bennaeth ar [[Swyddfa Cymru]].
==CysylltiadDolenni allanol==
* [http://www.nationalarchives.gov.uk/recordsmanagement/selection/pdf/osp7_welsh.pdf Y Swyddfa Gymreig 1979-1997]
