Tristfardd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B canrifoedd a Delweddau, replaced: 18fed ganrif18g, 16eg ganrif16g, 6ed ganrif6g using AWB
Dim crynodeb golygu
Llinell 4:
Mewn triawd yn y casgliad ''[[Trioedd Ynys Prydain]]'', mae'n cael ei alw'n un o "Dri bardd coch eu gwaywffyn Ynys Prydain", gyda [[Dygynnelw]] ac [[Afan Ferddig]] (orgraff ddiweddar):
 
<poem style="margin-left: 5em">
:Tri Gwaywrudd Beirdd Ynys Prydain:
:Tristfardd bardd Urien,
:A DygynnelwTristfardd bardd Owain ab Urien,
A Dygynnelw bardd Owain ab Urien,
:Ac Afan Ferddig bardd Cadwallon mab Cadfan.<ref name="Rachel Bromwich 1991">Rachel Bromwich (gol.), ''Trioedd Ynys Prydein'' (Caerdydd, 1961; arg. newydd 1991).</ref>
</poem>
 
Mae chwedl (ddiweddar yn ei ffurf bresennol) yn ei wneud yn garwr i wraig Urien. Ceir tri [[englyn]] anghyflawn yng nghorff testun y chwedl sydd i'w cael mewn llawysgirfau o ddiwedd yr [[16g]]. Mae'r englynion yn cofnodi ymddiddan rhwng Tristfardd ac Urien ac efallai'n deillio o destun coll cynharach. Yn un o [[llawysgrifau Cymreig|lawysgrifau]] [[Gwallter Mechain]], sy'n dyddio o ddiwedd y [[18g]], ceir fersiwn o'r chwedl hon dan y teitl 'Chwedl Tristfardd bardd Urien Rheged'. Ynddi portreadir Tristfardd fel carwr dirgel gwraig Urien. Ymddengys nad yw'n sylweddoli pwy ydyw hi, oherwydd mae'n anfon Urien gyda neges iddi. Mae'r englynion yn rhan o gyfres (goll) sy'n ymddiddan rhwng y bardd ac Urien a'i wraig. Ar ddiwedd y chwedl mae Urien yn lladd Tristfardd ar ryd a elwir yn 'Rhyd Tristfardd' ac a leolir ger castell Urien (wedi ei gamleoli ym [[Maesyfed]], [[Powys]]).<ref name="Rachel Bromwich 1991"/>