Wicipedia

Eglwys y Santes Fererid, y Rhath: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
8,528 golygiad
Twtio'r iaith rywfaint (hynny yw cywiro ambell i wall), e.e. Fe'i hystyrir (mae 'i' yn achosi ychwanegu 'h' pan fydd yn gweithredu fel rhagenw gwrthrychol, hyd yn oed i enwau gwrywaidd, er mai benywaidd yw 'Eglwys' wrth gwrs)
Llinell 9:
{{Comin|Category:St Margaret's Church, Roath|Eglwys y Santes Fererid}}
 
Eglwys plwyf [[y Rhath]], yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]], yw '''Eglwys y Santes Fererid o [[Antiochia]]'''. Adeilad [[Adfywiad Gothig|neo-gothig]] ydyw, a adeiladwyd rhwng 1869 a 1870, ond saif ar safle capel canoloesol. Fe'i ystyrirhystyrir yn un o weithiau gorau'r pensaer Cymreig [[John Prichard]].<ref name="Newman">{{cite book|last=Newman|first=John|year=1995|title=Glamorgan|series=''The Buildings of Wales''|location=Llundain|publisher=Penguin|page=297}}</ref>
 
[[Capel anwes]] i briordy'r Santes Fair yn nhref Caerdydd oedd ar y safle honhwn yn wreiddiol. Daeth John Stuart, [[Ardalydd Bute|Ardalydd 1af Bute]], yn dirfeddiannwr ar yr ardal yn y 18fed ganrif hwyr, ac fe estynodd yr eglwys gydagan adeiladu mawsolëwm ar ei gyfer ef a'i deulu ymyn 1800. Wrth i'r Rhath droi'n faesdreffaestref oi Gaerdydd a'r nifer oy drigolion yntrigolion cynyddugynyddu'n sylweddol, penderfynwyd dymchwel yr eglwys, a oedd erbyn hynny'n yn rhy fechan ar gyfer y plwyf.<ref name="Rose"/> Dechreuwyd ei hail-adeiladu i gynlluniau'r Cyrnol Alexander Roos ym 1867, ond â'rar sylfeiniôl wedibwrw'ur gosodsylfeini penderfynodd y 3ydd Ardalydd, a oedd wedi troi'n 21 oed, i benodi John Prichard yn ei le.<ref>{{cite book |title=Cardiff and the Valleys: Architecture and townscape |last=Hilling |first=John B. |year=1973 |publisher=Lund Humphries |location=Llundain|ref=harv|page=119}}</ref>
 
Yn yr ystlys ogledd-orllewinol cododd Prichard mawsolëwm newydd ar gyfer y Buteiaid ymyn 1881–6, mewn arddull crandiach na gweddill yr adeilad.<ref name="Newman"/> Cynlluniodd hefyd feindwr trawiadol ar gyfer yr eglwys, ond ninid adeiladwyd hon a chodwyd tŵr gymharolcymharol isel yn ei llele ymyn 1926 fel cofeb i'r plwyfolion a fu farw yn y [[Y Rhyfel Byd Cyntaf yng Nghymru|Rhyfel Byd Cyntaf]].<ref name="Rose">{{cite book|last=Rose|first=Jean|year=2013|title=Cardiff Churches Through Time|location=Stroud|publisher=Amberley Publishing|pages=18–20}}</ref> DinistrwydDinistriwyd llawer o'r cerrig beddau yn y fynwent gan gyngor y ddinas mewn ymgyrch i'w 'daclusothacluso' ymyn 1969.<ref name="Rose"/>
 
Penodwyd yr eglwys yn [[adeilad rhestredig]] Gradd I ym 1975 oherwydd yr addurniadau cyfoethog ar y tu fewn sy'n nodweddiadol o waith Prichard, un o benseiri eglwysig blaenaf Cymru yn y 19eg ganrif, ac oherwydd pwysigrwydd y mawsolëwm fel yr unig un o'i fath yng Nghymru.<ref name="BLB">{{dyf gwe|url=http://www.britishlistedbuildings.co.uk/wa-13819-church-of-st-margaret-roath|teitl=Church of St Margaret, Penylan|gwaith=British Listed Buildings|dyddiadcyrchiad=5 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref>
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Eglwys_y_Santes_Fererid,_y_Rhath"