Llyfr Llandaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →‎top: clean up
B →‎top: clean up, replaced: 12fed ganrif → 12g using AWB
Llinell 4:
Credir i Lyfr Llandaf gael ei ysgrifennu rhwng [[1120]] a [[1140]], dan arolygaeth Urban, [[Esgob Llandaf]]. Roedd anghydfod rhwwng Llandaf ac esgobion [[Esgob Tyddewi|Tyddewi]] a [[Henffordd]] ynghylch ffiniau'r esgobaeth, a bwriad y llyfr oedd profi hawliau Llandaf. Cynhwysir copiau o nifer fawr o siarteri yn amlinellu rhoddion o dir ac eiddo cyn belled yn ôl a'r [[5g]]; rhai o'r siarteri yn rhai dilys ond eraill yn ffugiadau. O'r siarteri dilys, mae tua 40% yn perthyn i'r [[8g]] a 20% i ran olaf y [[9g]]. Ceir hefyd fucheddau tri sant a gysylltir a Llandaf, [[Dyfrig]], [[Teilo]] ac [[Euddogwy]] (Oudoceus). Yn Lladin mae'r rhan fwyaf, ond mae ''Fraint Teilo'' mewn [[Cymraeg Canol]] gyda chyfeithiad Lladin.
 
Ychydig yn ddiweddarach, yn y 12fed ganrif12g a dechrau'r [[13g]], ychwanegwyd bucheddau'r seintiau [[Samson (sant)|Samson]] ac [[Elgar]] a nifer o lythyrau.
 
Mae'r hanesydd [[Wendy Davies]] wedi ceisio ail-greu llawr o'r testunau gwreiddiol. Roedd y llawysgrif yn eiddo i deulu Davies, [[Llanerch]] yn yr [[17g]]. Mae yn awr yn [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]], MS 17110 E. Bwriedid ei hail-rwymo yn ystod 2007.