Grymoedd rhyngfoleciwlaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B canrifoedd a Delweddau, replaced: [[File: → [[Delwedd: (2) using AWB |
B clean up using AWB |
||
Llinell 1:
Mae '''grymoedd rhyngfoleciwlaidd''' yn rheoli priodweddau ffisegol megis [[berwbwynt]] a [[hydoddedd]]. Dyma'r grymoedd sy'n cadw'r [[moleciwl]]au yn agos i'w gilydd yn yr hylif a'r solid. Y cryfaf yw'r grymoedd rhwng y moleciwlau, y mwyaf yw'r egni sydd ei angen i'w torri, felly'r uchaf bydd y berwbwynt.
Mae yna dair math o rym rhyngfoleciwlaidd:-
Llinell 24:
Mae’r electronau o fewn moleciwl yn symud yn gyflym tu mewn i’r orbitalau yn y moleciwl. Nid oes patrwm i’w mudiant ac felly gall gwefr positif y niwclews a gwefr negatif yr electronnau gyd-daro ar unrhyw bryd. Gelwir hyn yn ddeupol tonnog. Mae’r gwefr negatif yn y deupol hwn yn medru gwrthyrru electronnau mewn electron moleciwl arall i ffurfio deupol dros dro yn y moleciwl hwnnw.
Gan bod grymoedd van der Waals yn bresennol mewn unrhyw foleciwl sy’n cynnwys electronau, maent yn bresennol ymhob moleciwl. Er hynny mae’r grymoedd yn wan iawn, felly nid y rhain yw’r grymoedd pwyicaf lle bo unrhyw rym rhyngfoleciwlaidd arall.
Gan fod y grymoedd yn dibynnu ar fudiant electronau: Po fwyaf y nifer o electronnau mewn moleciwl, mwyaf hefyd bydd y deupolau dros- dro a chryfaf bydd y grymoedd van der Waals a sefydlir.
Mae nifer yr electronau yn cynyddu wrth fynd i lawr grŵp yn [http://en.wikipedia.org/wiki/Periodic_table Nhabl Cyfnodol yr Elfennau]
Llinell 32:
==Bondio Hydrogen==
Pan mae hydrogen yn bondio efo elfen electronegyddol iawn ([[fflworin]], [[ocsigen]] neu [[nitrogen]]) caiff deupol mawr a chryf iawn ei ffurfio. Mae’r sefyllfa yma yn unigryw gan bod atom o hydrogen yn fach iawn, heb unrhyw blisg electronau mewnol.
[[Delwedd:Hydrogen-bonding-in-water-2D.png|270px]]
Llinell 39:
*Mae’r atom yn ddigon bach fel y gall pen negatif o ddeupol arall ddod yn agos iawn at niwclews yr hydrogen.
Gall yr ardal positif hwn ffurfio grymoedd deupol-deupol hynod o gryf gyda gwefr negatif. Gelwir yn fondio hydrogen, a gall y grym rhyngfoleciwlaidd hwn fod hyd at 10% o gryfder bond cofalent. Mae’r bondiau hydrogen hefyd yn fwy cyfeiriadol eu natur na grymoedd deupolar. Mae hyn yn arwain at ddellt efo mwy o drefn na dellt lle nad oes bondio hydrogen.
{{eginyn cemeg}}
| |||