Titw tomos las: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Daffy (sgwrs | cyfraniadau)
Redirecting to Titw Tomos Las
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
{{Blwch tacson
#REDIRECT| enw = [[Titw Tomos Las]]
| delwedd = Blue Tit aka.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = [[Delwedd: Blue Tit (Cyanistes caeruleus) (W1CDR0001535 BD30).ogg|bawd|center|Galwad Titw Tomos Las]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Passeriformes]]
| familia = [[Paridae]]
| genus = ''[[Cyanistes]]''
| species = '''''C. caeruleus'''''
| enw_deuenwol = ''Cyanistes caeruleus''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
| cyfystyron = ''Parus caeruleus''
}}
[[Delwedd: Cyanistes caeruleus ultramarinus (Bonaparte, 1841) 323 Aïn-Chénia, El Aouinet Algérie.jpg‎|bawd|'' Cyanistes caeruleus '']]
 
Mae'r '''Titw Tomos Las''' (''Cyanistes caeruleus''<ref name=Latin_ref>{{cite book |last1=Gill |first1=Frank |last2=Wright |first2=Minturn |title=Birds of the World: Recommended English Names |edition=1st |year=2006 |publisher=Princeton University Press |isbn=0-691-12827-8 |pages=ix, 259}}</ref>) yn aelod o deulu'r [[Paridae]], y titwod. Mae'n aderyn cyffredin trwy'r rhan fwyaf o [[Ewrop]] a gorllewin [[Asia]].
 
Yn y gaeaf mae'n aml yn ffurfio heidiau gydag adar eraill megis y [[Titw mawr]]. Pryfed o wahanol fathau yw eu prif fwyd, yn enwedig [[lindys]].
 
Ar un adeg yr oedd y Titw tomos las yn enwog am wneud tyllau yng nghaead poteli llefrith oedd wedi'u gadael o flaen y drws ac yfed peth o'r cynnwys. Mae hyn yn esiampl o un aderyn yn darganfod rhywbeth newydd ac eraill yn dysgu ganddo nes i'r arferiad ledu trwy'r boblogaeth. Gan fod y botel lefrith draddodiadol yn awr yn llawer prinnach, nid yw hyn yn digwydd mor aml.
 
Fel rheol mae'r titw yma'n byw mewn ardaloedd lle mae [[coed llydanddail]]. Nid yw'n [[aderyn mudol]], er y gall rhai adar yn y gwledydd oeraf symud tua'r de yn y gaeaf. Mae'n aderyn hawdd ei adnabod, gyda glas ar y pen a llinell o las tywyll yn rhedeg trwy'r llygad, glas ar y gwegil, y cefn a'r gynffon, gwyrdd-felyn ar y cefn a melyn ar y bol.
 
Mae'n gyffredin iawn mewn gerddi, ac os rhoir bwyd allan i'r adar mae'r Titw tomos las fel arfer yn un o'r rhai cyntaf i ymddangos. Mae'n nythu mewn tyllau mewn coed, ond hefyd yn barod iawn i gymryd at flychau nythu.
 
Yn y gaeaf mae'n aml yn ffurfio heidiau gydag adar eraill megis y [[Titw mawr]]. Pryfed o wahanol fathau yw eu prif fwyd, yn enwedig [[lindys]].
 
Ar un adeg yr oedd y Titw tomos las yn enwog am wneud tyllau yng nghaead poteli llefrith oedd wedi'u gadael o flaen y drws ac yfed peth o'r cynnwys. Mae hyn yn esiampl o un aderyn yn darganfod rhywbeth newydd ac eraill yn dysgu ganddo nes i'r arferiad ledu trwy'r boblogaeth. Gan fod y botel lefrith draddodiadol yn awr yn llawer prinnach, nid yw hyn yn digwydd mor aml.
 
==Isrywogaethau==
*C. c. caeruleus – (Linnaeus, 1758): y prif isrywogaeth; fe'i ceir yn Ewrop Gyfandirol hyd at Ogledd [[Sbaen]], Gogledd [[Twrci]], a gogledd [[Mynyddoedd yr Wral]].
*C. c. obscurus – (Pražák, 1894): [[Iwerddon]], gwledydd Prydain ac Ynysoedd y Sianel.
*C. c. ogliastrae – (Hartert, 1905): [[Portiwgal]], De [[Sbaen]], [[Corsica]] a [[Sardinia]]
*C. c. balearicus – (von Jordans, 1913): [[Majorca]] (Ynysoedd Balearig)
*C. c. calamensis – (Parrot, 1908): De [[Groeg]], [[Peloponnesos]], [[Cyclades]], [[Creta]] a [[Rhodes]]
*C. c. orientalis – Zarudny & Loudon, 1905: de [[Rwsia]] Ewropeaidd (o [[Afon Volga]] hyd at ganol a de [[Mynyddoedd yr Wral]].
*C. c. satunini – Zarudny, 1908: [[Penrhyn y Crimea]], [[y Cawcasws]], [[Transcaucasia]] a gogledd-orllewin Iran hyd at [[Twrci]]
*C. c. raddei – Zarudny, 1908: gogledd [[Iran]]
*C. c. persicus – (Blanford, 1873): [[Zagros]]
 
 
==Isrywogaethau==
*C. c. caeruleus – (Linnaeus, 1758): y prif isrywogaeth; fe'i ceir yn Ewrop Gyfandirol hyd at Ogledd [[Sbaen]], Gogledd [[Twrci]], a gogledd [[Mynyddoedd yr Wral]].
*C. c. obscurus – (Pražák, 1894): [[Iwerddon]], gwledydd Prydain ac Ynysoedd y Sianel.
*C. c. ogliastrae – (Hartert, 1905): [[Portiwgal]], De [[Sbaen]], [[Corsica]] a [[Sardinia]]
*C. c. balearicus – (von Jordans, 1913): [[Majorca]] (Ynysoedd Balearig)
*C. c. calamensis – (Parrot, 1908): De [[Groeg]], [[Peloponnesos]], [[Cyclades]], [[Creta]] a [[Rhodes]]
*C. c. orientalis – Zarudny & Loudon, 1905: de [[Rwsia]] Ewropeaidd (o [[Afon Volga]] hyd at ganol a de [[Mynyddoedd yr Wral]].
*C. c. satunini – Zarudny, 1908: [[Penrhyn y Crimea]], [[y Cawcasws]], [[Transcaucasia]] a gogledd-orllewin Iran hyd at [[Twrci]]
*C. c. raddei – Zarudny, 1908: gogledd [[Iran]]
*C. c. persicus – (Blanford, 1873): [[Zagros]]
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
[[Categori:Paridae]]