Thomas Burgess: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
→‎Bywyd: ehangu
Llinell 7:
Yn [[1788]] cyhoeddodd ei ''Considerations on the Abolition of Slavery'', a awgrymodd ddodd â [[caethwasiaeth|chaethwasiaeth]] i ben ond dros amser yn hytrach nag ar unwaith. Yn [[1791]] aeth gyda Barrington i ddinas [[Durham]].
 
Yn [[1803]] cafodd ei apwyntio yn [[Esgob Tyddewi]], ac arosodd yno am ugain mlynedd. Sefydlodd gangen o'r [[SPCK]] yn yr esgobaeth a hefyd [[Prifysgol Cymru, Llanbedr Pont Steffan|Coleg Dewi Sant]] ([[Prifysgol Cymru, Llanbedr Pont Steffan]] heddiw). Cyfranodd yn helaeth i'r coleg newydd a gadawodd ei lyfrgell sylweddol iddo yn ei ewyllys. Yn ystodwreiddiol eibwriad dymorBurgess ynoedd Nhyddewiadeiladu magoddei ddiddordebgoleg dwfnnewydd ai hyfforddi diffuantoffeiriaid yn [[Llanddewi Brefi]] (oedd ar y pryd yn debyg o ran maint i Lanbedr Pont Steffan, deg cilomedr i ffwrdd ac yn fan pwysig yn hanes Cristnogaeth yng Nghymru|hanes), eglwysigond Cymru]]pan aoedd [[llenyddiaethBurgess Gymraeg|thraddodiadyn llenyddolaros ygyda'i gyfaill [[Esgob wladCaerloyw]]. Gydaym [[Iolo Morganwg1820]] cyfarfu â John Scandrett Harford, cymerodddyn rancyfoethog a thirfeddiannwr mawr yn [[Eisteddfodardal CaerfyrddinLlanbedr 1819]]Pont Steffan. RoeddRhoddodd ynHarford boblogaiddsafle gantair yerw i CymryBurgess, ersef eiMaes fody ynCastell Sais(safle'r brifysgol heddiw). Fel hyn, amSefydlwyd eiColeg fodDewi ynSant hyrwyddoym agweddau[[1822]] mwya Cymreigderbyniwyd ary weithgareddaumyfyrwyr cyntaf ar [[EglwysDydd LoegrGŵyl Dewi|Wyl Ddewi]] yng[[1827]]. NghymruDerbyniodd ei siartr cyntaf ym [[1828]].
 
Yn ystod ei dymor yn Nhyddewi magodd ddiddordeb dwfn a diffuant yn [[Cristnogaeth yng Nghymru|hanes eglwysig Cymru]] a [[llenyddiaeth Gymraeg|thraddodiad llenyddol y wlad]]. Gyda [[Iolo Morganwg]], cymerodd ran yn [[Eisteddfod Caerfyrddin 1819]]. Roedd yn boblogaidd gan y Cymry, er ei fod yn Sais, am ei fod yn hyrwyddo agweddau mwy Cymreig ar weithgareddau [[Eglwys Loegr]] yng Nghymru.
 
Yn 1823 cafodd ei apwyntio yn [[Esgob Salisbury]], lle bu am ddeuddeg mlynedd. Ond roedd yn geidwadol o ran ei [[diwinyddiaeth|ddiwinyddiaeth]] a gwrthwynebai [[Undodiaeth]] a rhyddid addoliad i [[Eglwys Gatholig Rufeinig|Gatholigion]].