Fersiwn yn ôl 18:18, 28 Mawrth 2008 golygu Anatiomaros (sgwrs \| cyfraniadau) Awto-batrolwyr 86,744 golygiad Tudalen newydd: :''Erthygl am y mudiad diwylliannol yw hon. Am y blaid wleidyddol Tunisiaidd gweler Hizb al-Nahda.'' Mudiad neu duedd diwylliannol ac ymenyddol yn y byd Arabaidd ar ddiwedd y...		Fersiwn yn ôl 19:04, 28 Mawrth 2008 golygu dadwneud Anatiomaros (sgwrs \| cyfraniadau) Awto-batrolwyr 86,744 golygiad ehangu Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 1: :''Erthygl am y mudiad diwylliannol yw hon. Am y blaid wleidyddol Tunisiaidd gweler [[Hizb al-Nahda]].'' Mudiad neu duedd diwylliannol ac ymenyddol yn y [[byd Arabaidd]] ar ddiwedd y [[19eg ganrif]] a dechrau'r [[20fed ~~ganrid~~ganrif\|20fed]] a'i wreiddiau'n gorwedd yn [[Libanus]], ond a symudodd wedyn i'r [[Aifft]] yn bennaf, oedd '''Al-Nahda''' neu '''an-Nahda'''/'''Ennahda''' ([[Arabeg]]: النهضة, "Dadeni"). Roedd Al-Nahda yn un o'r tueddiadau hanesyddol pwysicaf ym myd ymenyddol a diwyllianol yr [[Arabiaid]], ac yn neilltuol Arabiaid y [[Dwyrain Canol]], a gafodd effaith pellgyrhaeddol ar [[llenyddiaeth Arabeg\|lenyddiaeth]], [[gwleidyddiaeth]], [[Diwylliant Arabaidd\|diwylliant]] a [[Islam\|chrefydd]]. Yn y byd Arabaidd caiff ei gymharu'n aml â'r [[Yr Oleuedigaeth\|Oleuedigaeth]] yn [[Ewrop]] yn y [[18fed ganrif]], fel cyfnod o foderneiddio a datblygu ymenyddol a diwygiad gwleidyddol a chrefyddol. Bu gan Al-Nahda ran allweddol yn y twf mewn [[cenedlaetholdeb Arabaidd]] a'r her i ddominyddiaeth ar y byd Arabaidd gan y pwerau [[~~gwladychaeth~~gwladychiaeth\|gwladychol]] Ewropeaidd ([[Ffrainc]] a [[DU\|Phrydain]] yn enwedig). Cafodd syniadau a datblygiadau Ewropeaidd ddylanwad mawr ar Al-Nahda, ond ar yr un pryd teimlai rhai fod angen gwrthsefyll y dylanwadau hynny trwy atgyfnerthu traddodiadau Arabaidd ac [[Islam]]aidd a chryfhau undod diwylliannol yr Arabiaid. Ymhlith yr ysgogiadau a arweiniodd at eni'r mudiad gellid crybwyll y sioc a barodd gorsegyniad yr Aifft gan [[Napoleon]] yn [[1798]], a'r symudiadau am ddiwygiad gan rhai o ''[[khedive]]s'' y wlad honno, fel [[Muhammad Ali]]. Dylanwad arall oedd y diwygiadau ''tanzimat'' gan [[Ymerodraeth yr Otomaniaid]], rheolwr rhan helaeth o'r Dwyrain Canol hyd y [[Rhyfel Byd Cyntaf]]. Cyflwynodd y diwygiadau hyn drefn gyfansoddiadol i wleidyddiaeth yr ymerodraeth a arweiniodd yn y pen draw i greu dosbarth gwleidyddol Arabaidd a nifer o'i aelodau yn dymuno [[annibyniaeth]] a rhyddid i'r Arabiaid. Symudodd canolfan yr al-Nahda i'r Aifft yn fuan ar ôl ei sefydlu. [[Cairo]] oedd "pencadlys" y mudiad, ffaith sy'n pwysleisio rôl hanesyddol y ddinas honno a'r Aifft yn y byd Arabaidd. Ond roedd gweithgareddau Al-Nahda yn amlwg hefyd mewn canolfannau eraill, yn enwedig [[Beirut]] ac, i raddau llai, ddinas [[Damascus]]. <!--Another major influence and motive, were the 19th century tanzimat reforms of the Ottoman Empire, which ruled most of the Arab world until the first world war. These reforms brought a constitutional order to Ottoman politics, and institutionalized politics, which in turn engendered an Arab political class. The participants in the al-Nahda movement were often Egyptian, and Cairo was undoubtedly the geographical center of the movement, emphasizing the leading role traditionally held by Egypt in the Arab world. But al-Nahda was also felt in other Arab capitals, notably Beirut and to a lesser extent Damascus. The shared language of the Arab world ensured that the exploits of the movement could be quickly picked up by intellectuals in other Arab countries. --> Llinell 14 ⟶ 12: [[Categori:Diwylliant y Dwyrain Canol]] [[Categori:Hanes y Dwyrain Canol]] [[Categori:Hanes yr Aifft]] [[Categori:Islam]]

Al-Nahda: Gwahaniaeth rhwng fersiynau