Llansantffraid Glyn Ceiriog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

[[Image:Glyn Ceiriog.jpg|thumb250px|bawd|de|Pentref Glyn Ceiriog]]

Hen bentref [[Diwydiant llechi Cymru|chwareli llechi]] yw '''Glyn Ceiriog''' ('''Llansantffraid Glyn Ceiriog''' yn llawn), yn [[Wrecsam (sir)|Mwrdeistref Sirol Wrecsam]], gogledd-ddwyrain [[Cymru]]. GorweddaiGorwedd y pentref ar lan [[afon Ceiriog]] a'r ffordd B4500, pumbum milltir (8km) i'r gorllewin o'r [[Y Waun|Waun]] a chwe milltir (6km) i'r de o [[Llangollen|Langollen]]. (ynYn wleidyddol mae'n rhan o ward [[Dyffryn Ceiriog]], yn [[De Clwyd (etholaeth Cynulliad)|Etholaethetholaeth Llywodraeth Cynulliad Cymru,cynulliad De Clwyd]] aca'r [[De Clwyd (etholaeth seneddol)|Etholaethetholaeth Seneddseneddol yo'r Deyrnasun Unedig, De Clwydenw]]). Roedd chwareli [[llechi]] estynedig yno ac adeiladwyd [[Ffordd Tramiau Dyffryn Glyn]] i gymryd y llechi i lanfa ar [[Camlas Undeb Swydd Amwythig|Gamlas Undeb Swydd Amwythig]] ac yn hwyrachnes ymlaen i gyfnewid rheiliautraciau gyda llinell[[rheilffordd]] y [[Great Western Railway]] o [[Caer|Gaer]] i [[Amwythig]].

Yn hanesyddol, gweinyddwyd Glyn Ceiriog fel [[plwyf]] aac yn nes ymlaen fel phlwyfplwyf gweinyddol Llansantffraid Glyn Ceiriog. O ganol y [[16eg ganrif]] hyd [[1974]], llywodraethwyd Glyn Ceiriog gan sir weinyddol [[Sir Ddinbych]], a rannwyd yn sawl [[ardal wledig]]. Rhwng [[1895]] a [[1935]], roedd Glyn Ceiriog yn rhan o Ardal Wledig y Waun, a gyfunwyd gydagydag Ardal Wledig [[Llansilin]] yn [[1935]] i greu Ardal Wledig Ceiriog. Roedd Glyn Ceiriog yn ran o Ardal Wledig Ceiriog wedyn o [[1935]] hyd [[1974]].

Ers 1997, cynrychiolir Glyn Ceiriog yn [[Senedd y Deyrnas Unedig]] gan [[Martyn Jones]], [[Aelod Seneddol]] [[Y Blaid Lafur (DU)|Llafur]] ar gyfer [[De Clwyd (etholaeth seneddol)|De Clwyd]].

Lleolir Glyn Ceiriog yn [[Dyffryn Ceiriog|Nyffryn Ceiriog]], dyffryn a grewyd gan [[afon Ceiriog]]. Yn ddaearegol, mae gan y dyffryn stratastratau [[Ordoficiaidd]] a [[Silwriaidd]]. Mae'r pridd yn fân ac yn [[mawn|fawnog]].

Mae sawl llenor wedi byw yn neu'n agos i Lyn Ceiriog yn y gorffenol. Mae cysylltiadau rhwng y bardd canoloesol [[Guto'r Glyn]] (1435 - 1493), a Glyn Ceiriog. Roedd [[Huw Morus]] ([[Eos Ceiriog]]) (1622 - 1709), wedi ei eni ac yn byw ger Glyn Ceiriog. Roedd yyr ieithydd a bardd buddugol yr [[Eisteddfod]], y Parchedig [[Robert Elis (Cynddelw)]] (1812 - 1875), yn weinidog yng Nghapel AnnibynolAnnibynnol Bedyddwyr Cymru yng Nglyn Ceiriog o 1838 hyd 1840. Treuliodd y nofelydd [[Islwyn Ffowc Elis]] y rhan fwyaf o'i blentyndod ar fferm ger Glyn Ceiriog, er y ganed ef yn [[Wrecsam]].