Ysgrifen gynffurf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'bawd|Llech o Arwrgerdd [[Gilgamesh sy'n adrodd hanes y Dilyw.]] System ysgrifennu sy'n tarddu o Mesopota...' |
|||
Llinell 2:
[[System ysgrifennu]] sy'n tarddu o [[Mesopotamia|Fesopotamia]]'r [[henfyd]] yw '''ysgrifen gynffurf'''.<ref>''[[Geiriadur yr Academi]]'', [cuneiform].</ref><ref>{{dyf GPC |gair=cynffurf |dyddiadcyrchiad=17 Rhagfyr 2016 }}</ref> Cafodd symbolau ar ffurf cŷn eu hysgythru ar lechi [[clai]] gan ddefnyddio ysbrifbin trionglog.
Ymddangosodd ysgrifen ym Mesopotamia tua 3500 CC. Yn wreiddiol, arwyddion rhif a [[pictogram|phictogramau]] oedd symbolau cynffurf, er defnydd gweinyddiaeth ariannol. Yn hwyrach datblygodd yr arwyddion i ddynodi synau, megis [[yr wyddor|gwyddor lythrennau]]. System [[sillwyddor|sillafol]] a [[logograff]]ig yw'r ysgrifen gynffurf aeddfed: defnyddir y mwyafrif o arwyddion am air, ambell arwydd am sill, cyflenwadau seinegol i ddynodi ynganiad, a phenderfynyddion i ddynodi ystyr geiriau. Mae tua 500 o wahanol lythrennau. Daeth [[Aramaeg]] yn brif iaith lafar Mesopotamia tua diwedd y milflwyddiant cyntaf CC. Bu farw'r ysgrifen gynffurf tua'r
Defnyddid y system gynffurf ym Mesopotamia i ysgrifennu'r [[Swmereg]], ac yn hwyrach [[Acadeg]] (a rennir yn ddwy dafodiaith: [[Asyrieg]] yn y gogledd a [[Babiloneg]] yn y de). Yn hwyrach cafodd ei fabwysiadu gan ddiwylliannau eraill i ysgrifennu sawl iaith yn y Dwyrain Canol, gan gynnwys [[Hetheg]], [[Elameg]], [[Hen Berseg]], ac [[Wrarteg]].
| |||
