Celyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Duncan Brown (sgwrs | cyfraniadau)
Duncan Brown (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 156:
 
;Y Gwaed
Disgrifia AEW traddiodiadau fflangellu â chelyn yn gysylltiedig â Gwyl San Steffan (weithiau y Calan) o'r de a'r Gororau. Olrheinir rhain i'r ffydd Baganaidd a addaswyd at ddefnydd Cristnogol. Sylwer meddai maio rannau mwyaf Seisnig y de-orllewin ar y cyfan y cafwyd y cyfeiriadau at waedu merched â chelyn (tarddiad o Loegr?) tra bo'r cyfeiririadau at chwipio,r person olaf i godi yn perthyn i'r Gororau. Traddodiad ar wahan efallai gan tua hanner y siaradwyr a holwydoedd chwipio'r traed â chelyn hyd at waed fel triniaeth at losg eira, i gael gwared â'r gwaed drwg. Nid yw'n amlwg yn y traddodiad hwn ai cyfrwng yn unig oedd y celyn ynteu bod iddo arwyddocad amgenach. Gwnaeth un gwr y sylw y defnyddid celyn (yn lle eithin) i'r diben hwn fel rheol yn ystod y gaeaf ac ambell waith yn y gwanwyn, pe ceid llosg eira pan oedd yr eithin yn dechrau glasu (Tap AWC 6923: John Richard Jones, Brynsiencyn
 
;Afiechydon y Croen