Dai Jones: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Monsyn (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Ehangu ac ail-drefnu
Llinell 1:
{{gweler hefyd|David Jones}}
[[Canwr]], [[ffermwr]], a [[cyflwynydd teledu|chyflwynydd teledu]] a [[cyflwynydd radio|radio]] yw '''Dai Jones''' [[MBE]] (ganed [[18 Hydref]] [[1943]]),<ref name="llyfr1"/> sy'n hannubyw oyn [[Llanilar|Lanilar]] ger [[Aberystwyth]], [[Ceredigion]]. Fe'i adwaenir hefyd fel '''Dai Llanilar'''. Mae'n cadw gwartheg a defaid ar ei fferm Berthlwyd sydd erbyn yn cael ei redeg ar y cyd gyda'i wraig Olwen a'i fab John.
 
Cyhoeddodd ei [[hunangofiant]], ''[[Fi Dai Sy' 'Ma]]'' ym 1997 ac ail gyfrol ''[[Tra Bo Dai]]'' yn 2016.<ref name="llyfr1">{{dyf llyfr| url=http://www.gwales.com/goto/biblio/cy/9780860741428/| isbn=9780860741428| teitl=Cyfres y Cewri: 17. Fi Dai Sy' 'Ma| cyhoeddwr=Gwasg Gwynedd| awdur=DaiLyn JonesEbenezer.| blwyddyn=1997}}</ref>
Mae Dai Jones yn fwyaf adnabyddus am gyflwyno rhaglen ''[[Cefn Gwlad]]'' ar [[S4C]]. Mae wedi bod yn cyflwyno'r sioe ers dros 25 mlynedd, gan greu, hyd 2008, 450 o raglenni.<ref name="S4C Press">{{dyf gwe| teitl=Cefn Gwlad yn dathlu chwarter canrif ar faes Y Sioe| cyhoeddwr=S4C Press Department| url=http://www.s4c.co.uk/sched/c_press_level2.shtml?id=115| dyddiadcyrchu=1 Rhagfyr 2008}}</ref>
 
==Bywyd cynnar ac addysg==
Bu Jones eisoes yn adnabyddus fel cyflwynydd y cwis ''[[Siôn a Siân]]'' pan ofynnodd y cyfarwyddwr a'r cynhyrchydd [[Geraint Rees]] iddo gyflwyno ''Cefn Gwlad''.<ref name="S4C Press"/> Mae'n darlledu rhaglen ceisiadau ar [[BBC]] [[Radio Cymru]].
 
Ganwyd David John Jones yn Holloway, Llundain i deulu o ffermwyr Cymreig. Symudodd i Gymru pan yn dair oed a fe'i magwyd gan ei ewythr a'i fodryb ar ei fferm laeth yn Brynchwith, Llangwyryfon. Aeth i'r ysgol yn Llangwyryfon ac Ysgol Dinas, Aberystwyth a cychwynodd weithio ar y fferm yn 15 mlwydd oed. Dywedodd Dai ei fod wedi ffaelu ei arholiad 11-plus yn fwriadol er mwyn osgoi mynd i ysgol ramadeg am ei fod wedi clywed fod tipyn o waith cartref i'w wneud yno.
Mae hefyd yn [[tenor|denor]] medrus, gan ennill y [[Rhuban Glas]] yn [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Rhydaman 1970]]. Mae wedi rhyddhau sawl record gyda'r label Gymreig, [[Cambrian]].
 
Roedd yn weithgar gyda'r capel, Eisteddfod yr Urdd a'r Ffermwyr Ifanc a roddodd hyn fagwraeth iddo yn niwylliant a thraddodiadau Cymru. Fel tenor ifanc addawol, byddai'n gadael y fferm ar ôl godro a mynd i gael gwersi canu yn Aberystwyth gan yn y cyn ganwr opera Redvers Llewelyn, cyn dychwelyd i odro eto yn y prynhawn. Yn ddiweddarach daeth yn ddisgybl o Ifan Maldwyn Jones, Machynlleth a Colin Jones, Rhosllanerchrugog.
Daeth yn llywydd Cymdeithas y [[Gwartheg Duon Cymreig]] ar ei ganmlwyddiant yn 2004/05.
 
==Gyrfa==
Cyhoeddodd ei [[hunangofiant]], ''Fi Dai Sy' 'Ma'' ym 1997.<ref>{{dyf llyfr| url=http://www.gwales.com/goto/biblio/cy/9780860741428/| isbn=9780860741428| teitl=Cyfres y Cewri: 17. Fi Dai Sy' 'Ma| cyhoeddwr=Gwasg Gwynedd| awdur=Dai Jones| blwyddyn=1997}}</ref>
===Canwr===
 
Yn y 1960au daeth yn [[tenor|denor]] medrus ac enillodd gystadlaethau yn Eisteddfodau'r Urdd yng Nghaerfyrddin a Llanrwst. Yn 1970 enillodd wobr Canwr y Flwyddyn yn Llangollen ac y [[Rhuban Glas]] yn [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Rhydaman 1970]]. Daeth i'r brig hefyd yng ngwyliau Pantyfedwen, Aberteifi, Môn a Phowys.<ref>{{dyf gwe|url=http://www.sainwales.com/cy/artists/dai-jones|teitl=Dai Jones - bywgraffiad|cyhoeddwr=Recordiau Sain|dyddiadcyrchiad=1 Medi 2017}}</ref>
 
Yn ystod y cyfnod yma, teithiodd y byd yn canu a rhyddhaodd chwech record LP ar label Cambrian.<ref>{{dyf newyddion|url=http://www.dailypost.co.uk/news/local-news/dai-jones-llanilars-royal-welsh-2750948|teitl=Dai Jones Llanilar's Royal Welsh honour|iaith=en|cyhoeddwr=Daily Post|dyddiad=15 Gorffennaf 2010}}</ref>
 
===Cyflwynydd===
Darlledodd Dai ar [[BBC Radio Cymru|Radio Cymru]] am y tro cyntaf yn 1962 pan weithiodd ar y rhaglen ''Sêr y Siroedd''. Erbyn hyn mae'n cyflwyno ''Ar Eich Cais'' ar yr orsaf.
 
Yn 1971 cychwynnodd gyflwyno y cwis teledu ''[[Siôn a Siân]]'' ar [[HTV Cymru]] a parhodd nes i'r gyfres wreiddiol ddod i ben yn 1987. Yn yr 1980au cynnar gofynnodd y cyfarwyddwr a'r cynhyrchydd [[Geraint Rees]] iddo gyflwyno'r gyfres ''[[Cefn Gwlad]]'' . Roedd Rees yn cynhyrchu rhaglen o'r un enw ar sianel HTV Cymru gynt, a oedd yn dangos pigion o fywyd cefn gwlad, a symudodd y rhaglen i S4C ar ei lansiad yn 1982. Testun y rhaglen gyntaf iddo gyflwyno oedd Berthlwyd, sef ei fferm ei hun. I genhedlaeth o wylwyr dyma'r sioe a gysylltir yn bennaf gyda Dai Jones, a daeth yn nodedig am ei ddigrifwch naturiol. Yn ogystal a'r rhaglenni arferol o leoliadau yng Nghymru gwnaed rhifynnau arbennig am anturiaethau Dai wrth deithio dramor.<ref name="S4C Press">{{dyf gwe| teitl=Cefn Gwlad yn dathlu chwarter canrif ar faes Y Sioe| cyhoeddwr=S4C Press Department| url=http://www.s4c.co.uk/sched/c_press_level2.shtml?id=115| dyddiadcyrchu=1 Rhagfyr 2008}}</ref>
 
Mae hefyd wedi cyflwyno nifer fawr o raglenni ar S4C yn cynnwys rhaglenni o Sioe Llanelwedd, ''[[Noson Lawen (rhaglen deledu)|Noson Lawen]]'', a ''Rasus''.
 
Cafodd ei [[dychan|ddychanu]] yn aml ar raglen [[cartŵn|gartŵn]] Gymraeg ''[[Cnex]]''.
Llinell 17 ⟶ 29:
Gwobrwywyd gydag [[MBE]] am wasanaethau i adloniant yng Nghymru ar restr anrhydeddau'r flwyddyn newydd ym 1999.<ref>{{dyf gwe| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/12/99/new_years_honours/584164.stm | cyhoeddwr=BBC| teitl=MBE civil (H - M)| dyddiad=31 Rhagfyr 1999}}</ref>
 
Enillodd Jones wobr [[BAFTA Cymru]] yn 2004 am ei gyfraniadau i ddarlledu ar y teledu a'r radio yng Nghymru. Yn ddiweddarach yr un flwyddyn, enillodd hefyd wobr Syr Bryner Jones am ei gyfraniad i faterion gwledig a fe'i wnaed yn Gymrawd Coleg Prifysgol Cymru ddydd Gwener gan un o'i arwyr, [[Elystan Morgan]].<ref>{{dyf newyddion|url=http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_3900000/newsid_3909700/3909739.stm|teitl=Gwobr i Dai Jones, Llanilar|cyhoeddwr=BBC Cymru|dyddiad=20 Gorffennaf 2004|dyddiadcyrchu=1 Medi 2017}}</ref>
 
Daeth yn llywydd Cymdeithas y [[Gwartheg Duon Cymreig]] ar ei ganmlwyddiant yn 2004/05.
 
==Disgyddiaeth==