Maelgwn ap Rhys: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Disgrifir Maelgwn fel gŵr byr a chymeriad cythryblus, a roddodd lawer o drafferth i'w dad yn ei flynyddoedd olaf. By cynnen hir a chwerw rhwng Maelgwn a'i frawd [[Gruffudd ap Rhys II|Gruffudd]]. Cadwyd ef yn garcharor rhwng [[1189]] a [[1192]]. Yn 1194 gorchfygodd ef a'i frawd Hywel eu tad mewn brwydr a'i garcharu yng nghastell [[Castell Nanhyfer|Nghastell Nanhyfer]], ond rhyddhawyd ef yn ddiweddarach gan Hywel. Roedd Maelgwn yn alltud pan fu farw ei dad yn [[1197]]. Roedd Gruffudd wedi ei ddynodi fel etifedd ei dad, ond gyda milwyr a fenthycwyd iddo gan [[Gwenwynwyn ab Owain]] o Bowys ymosododd Maelgwn ar [[Aberystwyth]], a chipio'r dref a'r [[Castell Aberystwyth|castell]] a chymeryd Gruffudd yn garcharor. Trosglwyddodd Maelgwn ei frawd i Gwenwynwyn, a meddiannodd [[Ceredigion|Geredigion]]. Pan orchfygwyd Gwenwynwyn yng [[Castell Paun|Nghastell Paun]] gan y Normaniaid yn [[1198]], rhyddhawyd Gruffudd, a chipiodd Geredigion yn ôl oddi wrth Maelgwn heblaw [[Castell Aberteifi]] a [[castell Ystrad Meurig|Chastell Ystrad Meurig]]. Daeth Maelgwn i gytundeb a [[Teyrnas Lloegr|brenin Lloegr]], a gwerthodd gastell Aberteifi iddo, gan feddiannu'r gweddill o Geredigion ei hun.