Refferendwm ynghylch annibyniaeth Catalwnia 2017: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

}}

Refferendwm ar ddyfodol [[Catalwnia]], a fwriedir ei gynnal gan Gyngor Arbennig Catalwnia (yr ''Consell Executiu'') yw '''Refferendwm Catalwnia 2017'''. Cangen o Lywodraeth Catalwnia (neu'r ''[[Generalitat de Catalunya]]'') yw'r Cyngor Arbennig; mae Catalwnia ar hyn o bryd yn un o [[Cymunedau ymreolaethol Sbaen|Gymunedau ymreolaethol Sbaen]]. Y bwriad yw cynnal y refferendwm ar [[1 Hydref]] [[2017]].<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2017/jun/09/catalonia-calls-independence-referendum-for-october-spain|title=Catalonia calls independence referendum for October|last=Jones|first=Sam|date=9 Mehefin 2017|work=The Guardian|access-date=9 Mehefin 2017|language=en-GB|issn=0261-3077}}</ref> Gwnaed y cyhoeddiad am y refferndwm hwn ar 6 Medi 2017.

 

Y bwriad oedd fod canlyniad y bleidlais yn ddi-droi'n-ôl ac y caiff ei wireddu, er y byddai cynnal y refferendwm yn anghyfreithiol,<ref>[https://www.theguardian.com/world/2017/sep/10/catalans-celebrate-national-day-independence-protests ''Catalans to celebrate their national day with independence protests'']; cyhoeddwyd 10 Medi 2017; adalwyd 11 Medi 2017.</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-09-10/catalan-separatists-plot-show-of-strength-in-battle-with-madrid|title=''Catalan Separatists Plot Show of Force in Battle With Madrid''|last=Duarte|first=Esteban|date=11 Medi 2017|work=Bloomberg|access-date=13 Medi 2017|language=en}}</ref> yn llygad Llywodraeth Sbaen.

 

Mae Llywodraeth Sbaen yn gwrthwynebu'r hawl i'r Catalwniaid reoli ei hunain ac i gynnal refferendwm<ref>{{cite news|last1=|first1=|title=''Spanish Government rejects Puigdemont’s proposal to hold a binding referendum''|url=http://www.catalannewsagency.com/politics/item/spain-rejects-puigdemont-s-proposal-to-hold-a-binding-referendum|agency=Catalan News Agency|accessdate=2 Hydref 2016|date=30 Medi 2016}}</ref> gan ddal nad yw Cyfansoddiad Sbaen, 1978 yn caniatau i unrhyw 'ranbarth' o Sbaen gynnal pleidlais ynghylch annibyniaeth.<ref>{{cite news |author=Redacción y Agencias |date=1 Chwefror 2017 |title=''El Gobierno no descarta medidas coercitivas para impedir el referéndum'' |url=http://www.lavanguardia.com/politica/20170201/413901214977/gobierno-constitucion-referendum-ilegal.html |language=Sbaeneg |work=La Vanguardia |location=Madrid |access-date=27 Mawrth 2017}}</ref><ref>{{cite news |author=Agencia EFE |date=26 March 2017 |title=Rajoy ofrece diálogo, pero no admitirá ni el referéndum ni pactos para "violar la ley" |url=http://www.expansion.com/economia/politica/2017/03/26/58d79fe8ca4741966e8b45a7.html |language=Spanish |work=Expansión |location=<!--Not stated--> |access-date=29 Mawrth 2017}}</ref>.

 

Barn Llywodraeth Catalwnia yw fod gan drigolion y wlad yr hawl i benderfynu drostynt eu hunain, a bod y refferendwm felly'n foesol gywir a theg. Ymateb Cyngor Ewrop oedd y dylai unrhyw refferendwm fod yn ddarostyngedig i'r cyfansoddiad (''"in full compliance with the constitution"'').<ref name="economist">{{cite web|url=https://www.economist.com/news/europe/21724960-prime-minister-mariano-rajoy-says-vote-illegal-and-vows-block-it-catalonia-plans-hold?fsrc=scn/tw/te/bl/ed/|title=''Catalonia plans to hold an independence vote whether Spain lets it or not''|website=economist.com|date=12 Gorffennaf 2017|accessdate=12 Gorffennaf 2017}}</ref> Ychydig iawn o gefnogaeth gan wledydd [[Ewrop]] mae'r ymgyrch dros gynnal y refferendwm wedi'i gael hyd yma<ref name="economist"/> gan y byddai, o bosib, yn agor y drws i wledydd eraill ddilyn eu hesiampl.