Marguerite de Navarre: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
Dafyddt (sgwrs | cyfraniadau) B Gwybodlen wicidata |
||
Llinell 1:
{{infobox person/Wikidata
[[Delwedd:Marguerite de Navarre.jpg|200px|bawd|Maguerite de Navarre yn chwarae gwyddbwyll gyda'i brawd [[Francois d'Angoulême]] (o'r llyfr ''Échecs amoureux'', 16eg ganrif)]]▼
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no
'''Margueritte de Navarre''' yw enw mwyaf cyfarwydd '''Marguerite d'[[Angoulême]]''' ([[11 Ebrill]], [[1492]] - [[21 Rhagfyr]], [[1549]]), a elwir hefyd '''Marguerite d'[[Alençon]]''', Duchesse d'Alençon, chwaer [[Ffransis I, brenin Ffrainc]] ([[1494]]-[[1597]]), gwraig yn gyntaf i Ddug Alençon ac ar ôl marwolaeth y dug yn wraig i [[Henri d'Albret]], brenin [[Navarra|Navarre]]; trwy'r cysylltiad olaf mae hi'n hynafes i linach y brenhinoedd [[Bourbon]]. Roedd hi'n llenores [[Ffrangeg]], yn awdur yr ''[[Heptaméron]]'' a gweithiau eraill.▼
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
▲'''Margueritte de Navarre''' yw enw mwyaf cyfarwydd '''Marguerite d'[[Angoulême]]''' ([[11 Ebrill]]
Roedd hi'n ddynes o gymeriad uchel, deallus, eangfrydig, hoff o fywyd ac yn credu mewn rhyddid ysbrydol ac eto ar yr un pryd yn ddefosiynol iawn yn ei chrefydd. Dysgodd [[Lladin|Ladin]], [[Eidaleg]] a [[Sbaeneg]] ac astudiodd [[Hebraeg]] hefyd. Edmygai waith [[Plato]] a hyrwyddodd gyfieithiadau o'i [[Deialogau Platon|Ddeialogau]]. Cefnogai [[Évangélisme]] a rhoddodd nawdd yn ei [[llys]] i wŷr goleuedig a erlidid gan y [[diwinydd]]ion uniongred, yn eu plith [[Lefèvre d'Étaples]], y bardd [[Clément Marot]] ([[1496]]-[[1594]]) a'r ysgolhaig clasurol [[Bonaventure Des Périers]] (m. c. [[1544]]); amddiffynai hefyd [[Jean Calvin]] ([[1509]]-[[1564]]).
== Gwaith Llenyddol ==
▲[[Delwedd:Marguerite de Navarre.jpg|200px|bawd|chwith|Maguerite de Navarre yn chwarae gwyddbwyll gyda'i brawd [[Francois d'Angoulême]] (o'r llyfr ''Échecs amoureux'', 16eg ganrif)]]
Ei phrif waith llenyddol yw'r ''Heptaméron'', casgliad o chwedlau mewn stori fframwaith a gyhoeddwyd ar ôl ei marwolaeth (1558). Roedd hi'n barddoni hefyd a cheir rhai o'i cherddi gorau yn y cyfrolau ''Miroir de l'âme pécheresse'' a ''Chansons spitiruelles''; cyhoeddwyd yr olaf gan aelod o'i llys dan y teitl ''Marguerites de la Marguerite des princesses''. Ysgrifennodd yn ogystal nifer o ddramâu; y pwysicaf ydyw ''Comédie à dix personnages'' (1542), ''Comédie jouée à Mont de Marsan en 1547'' a'r ddrama ysbrydol ddiddorol ''Comédie de la Nativité de Jésvs Christ'' (1547).
| |||