Hadrian: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →‎Gweler hefyd: Canrifoedd a manion using AWB
→‎top: Manion, replaced: yr oedd → roedd , Yr oedd → Roedd using AWB
Llinell 3:
'''Caesar Traianus Hadrianus Augustus''' neu '''Hadrian''' ([[24 Ionawr]] [[76]] - [[10 Gorffennaf]] [[138]]) oedd [[Ymerodron Rhufeinig|Ymerawdwr Rhufain]] o [[11 Awst]] [[117]] hyd ei farwolaeth. Ganwyd '''Publius Aelius Traianus'''.
 
Ganed Hadrian yn nhref [[Italica]], gerllaw [[Sevilla]] yn ne [[Sbaen]]. yr oeddroedd yn berthynas i'r ymerawdwr [[Trajan]], a phenodwyd ef yn rhaglaw talaith [[Syria]] pan oedd Trajan yn ymladd yn erbyn y [[Dacia]]id. Wedi i Trajan farw cyhoeddodd gwraig Trajan, [[Pompeia Plotina]] fod yr ymerawdwr wedi mabwysiadu Hadrian fel mab cyn marw ac wedi ei ddewis fel olynydd. Nid oedd pawb yn credu hyn, ond daeth Hadrian yn ymerawdwr.
 
Newidiodd Hadrian bolisi Trajan o ymestyn ffiniau'r [[Yr Ymerodraeth Rufeinig|ymerodraeth]] a chanolbwyntiodd ar amddiffyn ffiniau'r ymerodraeth fel yr oedd. Gollyngodd ei afael ar rai o'r tiriogaethau a goncrwyd gan Trajan yn [[Dacia]]. Fel rhan o'r un polisi adeiladodd y mur a adwaenir fel [[Mur Hadrian]] ym [[Y Brydain Rufeinig|Mhrydain]]. Ef hefyd a adeiladodd y [[Pantheon]] yn [[Rhufain]].
[[Delwedd:CRW 2684.jpg|bawd|chwith|250 px|Mur Hadrian]]
 
Fel ymerawdwr, treuliodd Hadrian lawer o'i amser yn teithio o amgylch yr ymerodraeth, a bu'n gyfrifol am lawer o adeiladu mewn gwahanol rannau ohoni. Yr oeddRoedd yn hoff iawn o [[Groeg yr Henfyd|ddiwylliant Groeg]], ac adeiladodd deml enfawr i [[Zeus]] yn [[Athen]]. Ceisiodd hefyd ail-adeiladu [[Jeriwsalem]] fel dinas Roegaidd, ond arweiniodd hyn at wrthryfel gan yr [[Iddewon]] dan arweiniad [[Simon bar Kochba]].
 
[[Delwedd:ac.pantheon1.jpg|bawd|dde|240px|Y Pantheon]]