Oes yr Haearn yng Nghymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Image:Tre'r Ceiri.JPG|220px|right|thumb|Un o'r mynedfeydd i fryngaer Tre'r Ceiri, Gwynedd]]
 
Dechreuodd '''Oes yr Haearn yng Nghymru''' oddeutu 650 CC., dyddiad y celfi [[haearn]] cyntaf i'w darganfod ynyng Nghymru, yn [[Llyn Fawr]] ym mhen draw [[Cwm Rhondda]], lle roedd nifer o eitemau wedi ei talu i'r llyn fel offrymau i'r duwiau. [[Efydd]] oedd y rhan fwyaf, ond roedd tri o haearn, cleddyf, pen gwaywffon a chryman. Credir fod y cleddyf wedi ei fewnforio, ond mae'r cryman o wneuthuriad lleol, ac yn efelychiad o fath lleol wedi ei wneud o efydd.
 
Yn o nodweddion y cyfnod yma oedd adeiladu nifer fawr o [[Bryngaer|fryngeiri]], er enghraifft [[Pen Dinas]] ger [[Aberystwyth]] a [[Tre'r Ceiri]] ar Benrhyn [[Llŷn]]. Y fryngaer gynharaf sy'n bendant yn dyddio o Oes yr Haearn, i bob golwg, yw [[Castell Odo]], bryngaer fechan ger [[Aberdaron]], Llŷn, sy'n dyddio i tua 400 CC.. Ceir y bryngeiri mwyaf yn y dwyrain, gyda rhai hefyd ar diroedd is y gogledd-orllewin. Yn y de-orllewin, mae bryngeiri yn niferus iawn ond yn llawer llai, y rhan fwyaf ag arwynebedd o lai na 1.2 hectar.