Santes Elen Luyddog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
dileu brawddegau ail-adroddus |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 18:
Cysylltir Elen yn bennaf gyda de-dwyrain Cymru a bu ei dylanwad hi yn pwysig iawn yno, ond teithiodd llawer a gelwir sawl darn o'r hen ffyrdd Rhufeinig yn 'Sarn Elen'. Mae bron deugain eglwys wedi cysegru i aelodau ei theulu yn cynnwys Llanbeblig ger Caernafon, Llangystennin ger Colwyn, a dwy eglwys, Llanelen, ym Mhenfro, ond mae'r mwyafrif yn dde-dwyrain Cymru. Un o'r pwysicaf oedd Llangastyn ger Llangors a Talgarth ble bu Gastyn, mab Elen, yn athro i nifer o blant Brychan Brycheiniog.<ref name=":1" /> Merch Elen, Sefira, oedd wraig cyntaf Gwrtheyrn, ac yn fam i Gwrthyfer, a gwrthwynebodd penderfyniad ei dad i fod yn cyfeillgar gyda'r newydd-dyfodiad Eingl-Sacsoniaid ar ôl iddo priod Rowena.
Bu Elen yn un o'r ychydig saint a gofnodir mewn dogfennau cyfoes a bu hithau a'i thylwyth y cynharaf o'r llwythau dylanwadol a weithgar yn oes y Saint,<ref name=":2">Bowen, E.G.1956, The Settlements of the Celtic Saints, Gwasg Prifysgol Cymru</ref>. Heb ei dylanwad y mae'n debygol y buasai Cymru wedi troi yn ôl at paganiaeth fel gwnaeth de-dwyrain Ynys Prydain. <ref name=":2" />▼
{{multiple image
| background color = #BBDD99
Llinell 36 ⟶ 35:
| footer = Eglwysi yng Nghymru a enwyd ar ôl Santes Helen
}}
▲Bu Elen yn un o'r ychydig saint a gofnodir mewn dogfennau cyfoes a bu hithau a'i thylwyth y cynharaf o'r llwythau dylanwadol a
==Gweler hefyd==
| |||