Wicipedia

Joseph Chamberlain: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
B clean up
B Ardddull a manion sillafu, replaced: yr oedd → roedd (2), Ym mis Tachwedd → Yn Nhachwedd , Ym mis Mehefin → Ym Mehefin using AWB
Llinell 18:
Ym 1866 ceisiodd Llywodraeth Ryddfrydol yr Arglwydd Russell cyflwyno deddf diwygio'r senedd ond trechwyd yr ymdrech gan fod rhai aelodau o'i blaid yn y senedd yn credu byddai ehangu'r etholfraint yn peryglu'r drefn gymdeithasol, tra fo eraill yn ei blaid yn anhapus bod y mesur dim yn ddigon cryf gan nad oedd yn cynnig pleidlais i bob pen teulu nac yn cynnig pleidlais dirgel; roedd Chamberlain yn un o'r chwarter miliwn a fu'n gorymdeithio ym Mirmingham i fynnu ehangu nifer y pleidleiswyr ac i sicrhau bod y trefi mawr diwydiannol newydd, megis Birmingham yn cael cynrychiolaeth deg. Syrthiodd llywodraeth Rusell ac aeth y llywodraeth [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Ceidwadol]] newydd ati i gyflwyno Mesur Seneddol oedd bron yn dyblu nifer y pleidleiswyr o 1.4 miliwn i 2.4 miliwn.. Yn etholiad cyffredinol, 1868 bu Chamberlain yn ymgyrchu i sicrhau bod pleidleiswyr newydd Birmingham yn cefnogi'r ymgeiswyr [[Plaid Ryddfrydol (DU)|Rhyddfrydol]].
 
YmYn mis TachweddNhachwedd 1869 daeth yn aelod o Gyngor Dinas Birmingham. Fel cynghorydd bu'n ymgyrchu am brisiau tir rhatach i weithwyr cefn gwlad. Ym 1873 daeth yn Faer Birmingham<ref name="JOSEPH CHAMBERLAIN - Y Clorianydd">{{cite web|url=http://hdl.handle.net/10107/3457065|title=JOSEPH CHAMBERLAIN - Y Clorianydd|date=1914-07-08|accessdate=2015-07-08|publisher=David Williams}}</ref> fel maer sicrhaodd bod y cyngor yn prynu’r cwmnïau nwy a dŵr oedd yn cyflenwi’r ddinas, er mwyn i'r dinasyddion cael dŵr glân a diogel. Darparodd parciau, ffyrdd, amgueddfeydd ysgolion a thai newydd ar gyfer pobl dlawd y ddinas.
 
==Gyrfa Seneddol==
Ym 1876 daeth yn Aelod Seneddol Birmingham. Ym 1880, Penodwyd Chamberlain yn Llywydd y Bwrdd Masnach<ref>{{cite web|url=http://hdl.handle.net/10107/3457065|title=Marw Mr Chamberlain - Y Clorianydd|date=1914-07-08|accessdate=2015-07-08|publisher=David Williams}}</ref>, sef gweinidog y llywodraeth a oedd yn gweithio i wella masnach. Gwnaeth cyfreithiau i helpu dinasoedd eraill i brynu cwmnïau preifat, fel yr oeddroedd wedi ei wneud ym Mirmingham. Gweithiodd i wneud rhenti yn rhatach yn yr Iwerddon, a oedd yn drefedigaeth Brydeinig ar y pryd.
 
Erbyn y 1880au yr oeddroedd nifer o Aelodau seneddol Rhyddfrydol yn dechrau dod i'r casgliad mae'r ffordd gorau o ddelio efo'r ''Cwestiwn Gwyddelig'' byddid trwy roi elfen o ymreolaeth i'r [[Iwerddon]]. Roedd Chamberlain yn anghytuno, gan hynny fe ffurfiodd blaid newydd [[Y Blaid Unoliaethol Ryddfrydol]], a bu'r Unoliaethwyr Rhyddfrydol yn rhannu grym gyda'r Ceidwadwyr.
 
[[Delwedd:Joseph chamberlain.png|chwith|bawd|Joseph chamberlain|Wrth ei ddesg yn Swyddfa y Trefedigaethau]]
Ym mis Mehefin 1895, cafodd Chamberlain ei benodi’n Ysgrifennydd y Trefedigaethau, sef y gweinidog oedd yn gyfrifol am reoli'r hyn a ddigwyddodd yn Nhrefedigaethau'r Ymerodraeth Brydeinig. Gan fod llawer o wledydd Ewrop, yn enwedig yr Almaen a Ffrainc yn tyfu'n gryfach, roedd Chamberlain yn awyddus bod pob gwlad yn yr Ymerodraeth Brydeinig yn gweithio gyda'i gilydd. Roedd hefyd am i Brydain cymryd mwy o dir yn Affrica. Adeiladodd rheilffordd ar hyd rhan o'r afon Niger i helpu Cwmni Niger Frenhinol Prydain i dyfu.
 
Roedd Chamberlain hefyd am i Brydain i reoli [[De Affrica|De'r Affrica]]. Nid oedd y Boeriaid (ffermwyr yr Iseldiroedd) am i Brydain i reoli eu tir, ac ym 1899 fe wnaethant ymosod ar y Prydeinwyr, gan ddechrau'r Ail [[Rhyfel y Boer]] a barodd hyd 1902.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Joseph_Chamberlain"