Charles Stewart Parnell: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
Paul-L (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 6:
Gwahanodd ei rieni pan oedd yn chwech oed, a gyrrwyd ef i'r ysgol yn Lloegr, lle roedd yn anhapus. Aeth i [[Coleg Magdalene, Caergrawnt|Goleg Magdalene, Caergrawnt]] (1865-9) ac yn [[1874]] daeth yn Uchel Siryf Wicklow. Y flwyddyn wedyn etholwyd ef i'r senedd fel aelod dros [[Swydd Meath]], dros y Blaid Hunanlywodraeth, Bu'n aelod dros ddinas [[Cork]] o 1880 hyd 1891.
Dangosodd Parnell yn fuan ei fod ar adain radicalaidd y blaid, gan gefnogi'r dacteg o amharu ar weithrediadau [[Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig)|Ty'r Cyffredin]]. Roedd hyn yn groes i farn cadeirydd y blaid, [[Isaac Butt]]. Yn 1877 diswyddwyd Butt ac etholwyd Parnell yn arweinydd yn ei le yn 1880. Yn 1882 newidiodd enw'r blaid i'r [[Y Blaid Seneddol Wyddelig|Blaid Seneddol Wyddelig]] ac yn 1884 gwnaeth i aelodau'r blaid ymdynghedu i bleidleisio gyda'i gilydd fel bloc, y tro cyntaf i system chwip gael ei defnyddio. Gwnaeth nifer o newidiadau eraill i wneud y blaid yn fwy effeithiol.
Cafodd y Blaid Seneddol Wyddelig ddylanwad mawr ar wleidyddiaeth Prydain, gyda'r Blaid Ryddfrydol yn aml yn dibynnu ar eu cefnogaeth i barhau mewn grym. Y pris oedd cefnogi hunanlywodraeth i Iwerddon, ac yn 1886 cyflwynodd [[William Ewart Gladstone]] fesur ymreolaeth. Ni phasiwyd y mesur gan Dŷ'r Cyffredin oherwydd rhwyg yn y Blaid Ryddfrydol.
Llinell 18:
Priododd Katharine ar [[25 Mehefin]], [[1891]] wedi iddi hi a'i gŵr ysgaru. Ar [[27 Medi]] traddododd anerchiad yn Creggs mewn glaw trwm, a chafodd ei daro'n wael o ganlyniad. Bu farw o drawiad y galon yn [[Brighton]]. Claddwyd ef ym [[Mynwent Glasnevin]], lle mae llawer o arwyr Iwerddon megis [[Eamon de Valera]], [[Michael Collins]] a [[Daniel O'Connell]] wedi eu claddu. Ar ei garreg fedd, rhoddwyd un gair: PARNELL.
[[Categori:Genedigaethau 1846
[[Categori:Marwolaethau 1891
▲[[Categori:Hanes Iwerddon|Parnell, Charles Stewart]]
[[bs:Charles Stewart Parnell]]
| |||