Drama: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Tudalen newydd: Mae drama yn fath arbennig o ffuglen a gyflwyir trwy berfformiad. Tarddia'r gair o'r term Groegaidd sy'n meddwl "gweithred" (Groeg Clasurol: δράμα, dráma), sy'n tarddio o "i wn...
 
wicieiddo; categoriau; rhyngwici
Llinell 1:
:''Erthygl am y ffurf lenyddol yw hon. Gweler hefyd [[Drama (gwahaniaethu)]].''
Mae drama yn fathMath arbennig o [[ffuglen]] a gyflwyirgyflwynir trwy berfformiad yw '''drama'''. TarddiaTardda'r gair o'r term GroegaiddGroeg sy'n meddwl "gweithred" ([[Groeg (iaith)|Groeg]] Clasurol: δράμα, ''dráma''), sy'n tarddio o "i wneud" (Groeg Clasurol: δράω, dráō). Yn wahanol i fathau eraill o [[llenyddiaeth|lenyddiaeth]], mae strwythur testunau dramatigdrama yn cael eu dylanwadu'n uniongyrchol gan dderbyniad torfol a chynhyrchiadau cydweithredol.
 
Mae'r ddau [[mwgwd|fwgwd]] a gysylltir â drama yn cynrychioli rhaniad cyffredinol traddodiadol rhwng [[comedi]] a [[trasiedi|thrasiedi]], dwy brif ffurf y ddrama. Maent yn symbolau o'r Awenau[[Awen]]au Groegaidd hynafol, [[Thalia]] a [[Melpomene]]. Thalia oedd yr Awen Gomedi (yr wyneb sy'n chwerthin) tra Melpomene oedd yr Awen Drasig (yr wyneb ynsy'n crio).
 
Mae'r defnydd cyfyng o'r term "drama" i ddynodi math arbennig o berfformiad yn deillio o'r 19eg ganrif. Mae drama yn y cyd-destun hwn yn cyfeirio at ddarn o waith na sydd yn gomedi nac ychwaith yn drasiedi e.e. ''[[Thérèse Raquin]]'' gan [[Émile Zola]] (1873) neu ''Ivanov'' gan [[Chekhov]] (1887). Mabwysiadodd astudiaethau [[ffilm]] a [[teledu|theledu]] yr ystyr cyfyng hwn er mwyn defnyddio'r term "drama" ar gyfer eu cyfryngau hwy eu hunain. Defnyddir y term "[[drama radio]]" yn y ddwy ystyr - yn wreiddiol cawsant eu darlledu mewn perfformiad byw. Cafodd y term ei ddefnyddio hefyd i ddisgrifio ochr mwy uchel-ael a difrifol byd y radio.
 
==Gweler hefyd==
* [[Anterliwt]]
* [[Drama radio]]
* [[Theatr]]
 
[[Categori:Llenyddiaeth]]
[[Categori:Dramâu]]
[[Categori:Theatr]]
{{eginyn llenyddiaeth}}
 
[[en:Drama]]