Cherokee: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
BDim crynodeb golygu
Llinell 4:
Grŵp ethnig o frodorion Gogledd America yw’r '''Cherokee'''. Daw’r gair "Cherokee" o’r iaith [[Choctaw]] "Cha-la-ke", sy’n golygu "y rhai sy’n byw yn y mynyddoedd". Yn wreiddiol roedd y Cherokee yn eu galw eu hunain y is ''Ah-ni-yv-wi-ya'' ("Y brif pobl"). Maent yn siarad [[Cherokee (iaith)|Cherokee]], iaith [[Ieithoedd Iroquoiaidd|Iroquoiaidd]], sy’n defnyddio orgraff a ddyfeisiwyd gan [[Sequoyah]].
 
Pan ddaethant i gysylltiad ag Ewropeaid gyntaf yn y [[1600au]] roeddynt yn byw yn nwyrain a de-ddwyrain yr hyn sy’n awr yr [[Unol Daleithiau]], yn enwedig taleithiau [[Georgia]], [[Gogledd Carolina]] a [[De Carolina]] . Ystyrid hwy yn un o’r [[Pum Llwyth Gwareiddiedig]]. Yn y [[1830au]], gyda phoblogaeth Ewropeaidd y tiriogaethau hyn yn cynyddu’n gyflym. gorfodwyd y rhan fwyaf ohonynt i symud tua’r gorllewin i Lwyfandir[[Yr Ozarks|Lwyfandir Ozark]] yn yr hyn a elwir yn [[Llwybr y Dagrau]].
 
Yn ol cyfrifiad 2000 yn yr Unol Daleithiau, y Cherokee yw’r mwyaf niferus o’r 563 llwyth brodorol yn yr Unol Daleithiau, y rhan fwyaf ohonynt yn [[Oklahoma]]. Yn y blynyddoedd diwethaf mae dadlau wedi bod a ddylai disgynyddion caethweision duon fu ym mherchenogaeth y Cherokee yn y cyfnod cyn [[Rhyfel Cartref America]] gael eu hystyried fel aelodau o genedl y Cherokee. Mae’r ddadl yn parhau yn 2007, gyda nifer o achosion llys.
 
===Cherokee enwog===
 
*[[Sequoyah]], dyfeisydd orgraff yr orgraffiaith Cherokee.
===Cherokee enwog===
*[[Sequoyah]], dyfeisydd yr orgraff.
*[[Elias Boudinot (Cherokee)|Elias Boudinot]], gwleidydd ac awdur.
*[[Ned Christie]]
Llinell 16 ⟶ 15:
*[[Jimi Hendrix]], canwr, o dras Cherokee trwy ei nain.
 
===Gweler hefyd===
[[Evan Jones (cenhadwr)|Evan Jones]], cenhadwr a gyfieithodd y beibl[[Beibl]] i'r Iaithiaith Cherokee.
 
=== Cysylltiadau allanol ===
{{commons|Category:Cherokee}}
* {{eicon en}} [http://www.cherokee.org The Cherokee Nation] (safle swyddogol, Saesneg)
* {{eicon en}} [http://www.nc-cherokee.com/ Eastern Band of Cherokee Indians] (safle swyddogol, Saesneg)
* {{eicon en}} [http://www.unitedkeetoowahband.org/ United Keetoowah Band] (safle swyddogol, Saesneg)
 
 
[[Categori:Llwythau brodorol Gogledd America]]