ErRoedd fod yr wybodaeth amdani'n eitha niwlog, credir ei bodCwyllog yn ferch i Caw neu Coel o [[Rheged]] un o frenhinoeddpennaethiaid yr [[Hen Ogledd]] a gollodd ei diroedd ac a ddihangodd i ogledd-ddwyrain Môn gyda'i deulu, lle cafodd dir yn anrheg gan [[Maelgwn Gwynedd|Faelgwn Gwynedd]] ar yr amod eu bod yn canolbwyntio ar grefydd a pheidio a cheisio gwladfa iddynt eu hunain<ref>Baring-Gould, S a Fisher,J. gol. Bryce, 1990, ''Lives of the British Saints'', Llanerch</ref>; sefydlodd ar y tir a elwir yn [[Twrcelyn]].<ref name=Caw/>. Roedd gan Cwyllog dair chwaer: [[Cain]], [[Peithien]] a [[Gwenafwy]] a sawl brawd gan gynnwys y seintiau [[Gildas]], [[Allgo]] ac [[Eugrad]]. Mae'r union nifer o frodyr a chwiorydd (rhwng 10 a 21) yn dibynnu ar ba femrwn a ddarllenir.<ref name=Caw>Baring-Gould, pp. 92–94</ref><ref>Baring-Gould, p. 55.</ref>
Gŵr Cwyllog oedd [[Medrod]], nai i'r [[Brenin Arthur]] ac yn ôl yr hanesydd [[Angharad Llwyd]] yn ei llyfr ''Hanes Môn'', trodd at yr eglwys wedi marwolaeth Medrawd ym [[Brwydr Camlan|Mrwydr Camlan]] oddeutu 537.<ref name=Matron/>
Llinell 13:
*[[Rhestr o seintiau Cymru]]
*[[Gorsaf Reilffordd Llangwyllog]]
*Dylid darllen yr erthygl hon ynghyd-destun "[[Santesau Celtaidd 388-680|Santesau Celtaidd 388-680"]]
