Cymdeithas y Cymod: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
dechrau wicieiddo (angen mwy o drefn a llais mwy niwtral hefyd); categoriau |
||
Llinell 1:
Mae '''Cymdeithas y Cymod''' yn rhan o fudiad [[heddwch]] rhyngwladol [[IFOR]] (''International Fellowship of Reconciliation'', Cymdeithas y Cymod Rhyngwladol) sydd â changhennau ar draws y byd ac
Sefydlwyd Cymdeithas y Cymod yn 1914 gan wrthwynebwyr cydwybodol i ryfel ar sail eu cred [[Cristnogol]]. Erbyn heddiw mae wedi datblygu i fod yn fudiad aml-ffydd o heddychwyr gyda chenhadaeth ysbrydol i atal gwrthdaro a chreu cyfiawnder ar sail eu cred yng ngrym cariad Duw. Mae'r aelodau yn ceisio byw bywyd di drais, gan ymdrechu i greu trawsnewid personol, cymdeithasol, economaidd a gwleidyddol.
"Beth bynnag a ddigwyddo, ni newidir ein perthynas ni. Rydym yn un yng Nghrist, ac ni all fod rhyfel rhyngom ni."
Dyma eiriau Almaenwr wrth Sais ar ddechrau'r [[Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Mawr]], a dyma un o'r hadau y tyfodd Cymdeithas y Cymod ohoni. Ym mis Gorffenaf 1914 cynhalwyd cynhadledd eciwmenaidd rhyngwladol yn yr Almaen gan Gristnogion a oedd yn ceisio rhwystro'r rhyfel a oedd yn crynhoi. Yn anffodus dechreuodd y Rhyfel cyn i'r gynhadledd orffen a rhaid oedd i'r cynhadleddwyr fynd adref. Er hyn, cyn gwahanu yng ngorsaf [[Cwlen]], dywedodd Friedrich Sigmund-Schulze, gweinidog [[Luther|Lwtheraidd]] o'r Almaen, y geiriau uchod wrth ei gyfaill Henry Hodgkin, [[Crynwr]] o Loegr.
Gyda'r addewid yma mewn meddwl, daeth Cristnogion at eu gilydd yng Nghaergrawnt dros ddyddiau olaf y flwyddyn, a sefydlwyd Cymdeithas y Cymod. Roedd traddodiad cryf o heddychiaeth Cristnogol yn bodoli'n barod, yn enwedig ymysg rhai o'r enwadau anghydffurfiol, a daeth Cymdeithas y Cymod â pharhâd i'r dystiolaeth heddwch a welwyd eisioes.
Bu cyfraniad Cymru i'r Gymdeithas yn un gwerthfawr iawn o'r dechrau. Yn wir, Richard Roberts o Flaenau Ffestiniog oedd ei hysgrifennydd cyffredinol llawn-amser cyntaf, a bu [[George M. Ll. Davies]], un o heddychwyr enwocaf Cymru, yn arweinydd blaenllaw. Fel nifer o Gymry eraill, roedd ymroddiad George M. Ll. i heddwch yn ddwfn iawn, a chafodd ei garcharu am gyfnodau sylweddol am wrthwynebu rhyfel a gorfodaeth milwrol.
Trwy gyfnod anodd y Rhyfel Mawr fe ledodd yr argyhoeddiad o nerth Cymod Crist a'i berthnasedd i'n byd ni, ac yn 1919 daeth Cymdeithas y Cymod Rhyngwladol i fod. Bellach mae'n fudiad aml-ffydd gyda dros 40 o ganghenau tra wahanol ar draws y byd. Ym Mhrydain mae'r Gymdeithas wreiddiol wedi rhannu'n ganghennau annibynnol ar gyfer Cymru, Lloegr a'r Alban; a mae cysylltiadau clos hefyd gyda mudiadau heddwch yng Ngogledd Iwerddon. Mae'r Gymdeithas yng Nghymru'n parhau i lynu wrth ei sylfeini Cristnogol, ond estynir croeso i rai o argyhoeddiadau gwahannol i rannu'n llawn yn
Dechreuodd
▲Dechreuodd ein Cymdeithas mewn ymateb i ryfel gyda'r argyhoeddiad ein bod yn un yng Nghrist, beth bynnag fo'r rhaniadau a greuwyd gan gyd-ddyn. Nod y Gymdeithas heddiw yw parhau i dystio'n gadarn ac adeiladol i'r Cymod yng Nghrist, gan arddel heddychiaeth a didreisedd fel ffordd o fyw. Law-yn-llaw gyda gwrthwynebu rhyfel, ymrwymwn ein hunain i sefydlu cymuned fyd-eang heddychlon sy'n rhydd o anghyfiawnder a gormes. Uniaethwn gyda pawb dan ormes cyfundrefnau anghyfiawn, beth bynnag fo'u cenedl, hil neu grefydd, a chwiliwn yn barhaus am ffyrdd newydd didrais o drawsnewid sefyllfeydd o'r fath.
Os bu yna syniad chwyldroadol erioed yna didreisedd yw hynny. Mae'r syniad o ddatrys gwrthdaro mewn modd di-drais yn syniad sy'n ceisio newid natur cymdeithas, ac yn fygythiad i'r rhai mewn grym. Cafodd y bobl sydd wedi arddel y syniad o ddidreisedd ei hystyried yn bobl beryglus ar hyd yr oesoedd.
Maent yn bobl sydd wedi cwestiynu mawredd [[Iwl Cesar]], [[Napoleon]], [[Teddy Roosevelt]] a [[Winston Churchill]]. Yn ystod pob gwrthdaro treisiol, boed yn [[Groesgad]],
Mae pob crefydd yn y byd wedi trafod grym didreisedd a drygioni trais. Mae'r [[Hindwaeth|Hindŵiaid]] yn dweud mai didreisedd yw'r gyfraith uchaf, a'r ddelfryd. Mae crefydd y
Hyd at 312 Oed Crist pan ddaeth Cristnogaeth yn grefydd swyddogol yr Ymerodraeth Rufeinig, drwy dröedigaeth yr ymerawdwr Cystennin Fawr, roedd Cristnogion wedi dilyn ffordd tangnefedd yn unig. Wedi 312 Oed Crist fe gafwyd am y tro cyntaf y syniad o'r milwr Cristnogol, ac erbyn y bumed ganrif roedd Awgwstws o Hippo wedi datblygu'r syniad o "rhyfel gyfiawn". Ond mae Cymdeithas y Cymod heddiw yn credu yn yr hyn a welir yn yr Efengylau sef esiampl Iesu Grist o ddidreisedd cyson yn ystod ei fywyd a'i farwolaeth ar y groes.▼
▲Hyd at 312
Dydy trais ddim yn datrys dim, ond yn arwain at fwy o drais. Mae trais yn ymddangos fel pe bae yn gweithio dros dro, ond yn y tymor hir mae'n creu anghyfiawnder a'r awydd i ddial. Gwelwn hyn drwy'r ffaith na fu rhyfel erioed sydd wedi arwain at heddwch parhaol. Nid trwy ryfel a thrais y cawn heddwch. Dim ond drwy gymod rhwng y 'gelynion' y daw heddwch.
[[Categori:Heddychaeth yng Nghymru]]
[[Categori:Mudiadau]]
| |||