Ymerodraeth Newydd Assyria: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) ehangu |
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 3:
Defnyddir y term '''Ymerodraeth Newydd Assyria''' am y cyfnod yn hanes [[Assyria]] rhwng [[934 CC]] a [[609 CC]]. Hyd y cyfnod yma, roedd grym Assyria wedi bod yn gyfyngedig i ardal [[Mesopotamia]], ond o gyfnod y brenin [[Adad-nirari II]], datblygodd yn ymerodraeth fawr, gyda'i meddiannau yn ymestyn cyn belled a'r [[Yr Hen Aifft|Aifft]] am gyfnod. Cred rhai haneswyr mai hi oedd y wir ymerodraeth gyntaf mewn hanes.
Ychwanegwyd at yr ymerodraeth gan [[Ashurnasirpal II]] (883 CC - 859 CC), fu'
Am gyfnod, rhwng 823 a 745 CC, edwinodd grym Assyria dan reolwyr oedd yn cynnwys y frenhines [[Semiramis]]. Yn 746 CC daeth [[Tiglath-pileser III]] i'r orsedd, a dechreuodd Assyria ymestyn ei thiriogaethau unwaith eto, gan ymgyrchu yn Syria a Ffenicia a chipio Babilon unwaith eto. Yn [[727 CC]], olynwyd ef gan [[Shalmaneser V]]. Bu ef farw'n annisgwyl yn [[722 CC]] wrth ymgyrchu yn [[Samaria]], a chipiwyd yr orsedd gan [[Sargon II]]. Concrodd ef Samaria, a rhoi diwedd ar Deyrnas Israel trwy gaethgludo 27,000 o'i thrigolion.
| |||