Ceg ddynol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Mewn anatomeg ddynol, y geg yw'r rhan gyntaf o'r gamlas bwydydd sy'n derbyn bwyd ac yn cynhyrchu poer. Y mwcosa llafar yw'r bilen fwcaidd epitheliwm sy'...'
 
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd:Amigdalas.jpg|bawd|Ceg ar agor]]
Mewn anatomeg ddynol, '''y geg''' yw'r rhan gyntaf o'r gamlas bwydydd sy'n derbyn bwyd ac yn cynhyrchu poer<ref>Maton, Anthea; Jean Hopkins; Charles William McLaughlin; Susan Johnson; Maryanna Quon Warner; David LaHart; Jill D. Wright (1993). Human Biology and Health. Englewood Cliffs, New Jersey, USA: Prentice Hall. ISBN 0-13-981176-1</ref>. Y mwcosa llafar yw'r bilen fwcaidd epitheliwm sy'n leinio tu mewn i'r geg.
Yn ogystal â'i rôl sylfaenol fel man cychwyn y system dreulio mewn pobl, mae'r geg hefyd yn chwarae rhan arwyddocaol mewn cyfathrebu. Er bod agweddau sylfaenol y llais yn cael eu cynhyrchu yn y gwddf, mae angen i'r tafod, y gwefusau a'r safnau hefyd i gynhyrchu'r ystod seiniau'r llais dynol
 
Yn ogystal â'i rôl sylfaenol fel man cychwyn y system dreulio mewn pobl, mae'r geg hefyd yn chwarae rhan arwyddocaol mewn cyfathrebu. Er bod agweddau sylfaenol y llais yn cael eu cynhyrchu yn y gwddf, mae angen i'r tafod, y gwefusau a'r safnau hefyd i gynhyrchu'r ystod seiniau'r llais dynol
Mae'r geg yn cynnwys dau ranbarth, y cyntedd a'r ceudod llafar. Mae'r geg, fel arfer, yn llaith wedi'i leinio â philen mwcws, ac mae'n cynnwys y dannedd. Mae'r gwefusau yn nodi'r trawsnewidiad o bilen fwcaidd i'r croen sy'n cwmpasu'r rhan fwyaf o'r corff.
 
==StrwythurStrwythuru==
Mae'r geg yn cynnwys dau ranbarth, y cyntedd a'r ceudod llafar<ref>Pocock, Gillian (2006). YHuman cynteddPhysiology yw'r(Third ardaled.). rhwngOxford yUniversity dannedd,Press. yp. gwefusau382. a'rISBN safnau978-0-19-856878-0.</ref>. Mae'r ceudodgeg, llafarfel arfer, yn llaith wedi'i ffinioleinio arâ yrphilen ochraumwcws, ac omae'n flaencynnwys y broses[[Dant|dannedd]]. orfannolMae'r (sy[[Gwefus|gwefusau]] yn nodi'nr cynnwystrawsnewidiad yo dannedd)bilen acfwcaidd yni'r y[[croen]] cefnsy'n gancwmpasu'r guldirrhan yfwyaf o'r ffawcescorff. Mae ei do yn cael ei ffurfio gan daflod galed ar y blaen, a thaflod feddal yn y cefn. Mae'r wfwla yn mynd i lawr o ganol y daflod feddal ger ei gefn. Mae'r llawr yn cael ei ffurfio gan y cyhyrau mylohyoid sy'n cael ei feddiannu yn bennaf gan y tafod. Mae pilen mwcws - y mwcosa llafar, yn leinio ochr a phen isa’isa’r tafoddafod hyd y [[deintgig]], gan linio wynebwedd fewnol y genogl (mandibl). Mae'n derbyn y chwarenlifau oddi wrth y [[chwarennau isfandiblaidd]] a'r [[chwarennau dan y tafod]].
 
Pan fyddo ar gau, mae cyntedd y geg yn ffurfio llinell rhwng y wefus uchaf a'r wefus isaf<ref>Susan Standring (golygydd) (2008). Gray's anatomy : the anatomical basis of clinical practice (40th ed.). [Edinburgh]: Churchill Livingstone/Elsevier. ISBN 978-0443066849</ref>. Mewn mynegiant wyneb mae llinell y geg yn creu siâp eiconig fel parabola ar ei fynnu mewn gwên, ac fel parabola ar ei lawr mewn gwg. Gwen a gwg yw'r ddau fath o gyfathrebu di-eiriau pwysicaf yn y mynegiant dynol.
 
==Swyddogaeth==
Mae'r geg yn chwarae rhan bwysig wrth fwyta, yfed, anadlu a siarad. Mae babanod yn cael eu geni gydag adwaith sugno, trwy'r hyn y maent yn gwybod yn reddfol i sugno am faeth gan ddefnyddio eu gwefusau a'u safnau. Mae'r geg hefyd yn helpu cnoi a mwydo bwyd. Trwy [[cusan|gusanu]], llyfu a [[rhyw geneuol]] mae'r geg hefyd yn chware rhan yn y weithred rywiol ddynol.
 
Gall ceg dynion ddal, ar gyfartaledd, 71.2 ml, tra bod ceg fenywaidd yn dal 55.4 ml
 
==Gweler hefyd==
* [[Chwarren boer]]
* [[Dant]]
* [[Deintgig]]
* [[Gwefus]]
* [[Tafod]]
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}