Canser y pancreas: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ElenHaf (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
ElenHaf (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 7:
Nid yw canser y pancreas yn effeithio ar lawer sydd o dan 40 mlwydd oed, a cheir mwy na hanner o achosion adenocarsinoma pancreatig yn taro unigolion dros 70. Ymhlith y ffactorau risg y mae arfer [[ysmygu]] tybaco, [[gordewdra]], [[clefyd y siwgr]], a rhai cyflyrau genetig prin. Achosir oddeutu 25% o achosion gan ysmygu a 5-10% gan enynnau etifeddol. Fel rheol, gwneir diagnosis drwy gyfuniad o dechnegau, gan gynnwys delweddu meddygol megis uwchsain neu tomograffeg cyfrifiadurol, [[Prawf gwaed|profion gwaed]], ac archwilio samplau [[meinwe]] ([[biopsi]]). Gellir rhannu'r clefyd yn benodau, o'r cychwyn (pennod I) i'r ffurf ddatblygedig (cyfnod IV). Nid yw sgrinio'r boblogaeth yn gyffredinol wedi arwain at ganlyniadau effeithiol. <ref name="Bussom2010">{{cite journal | vauthors = Bussom S, Saif MW | title = Methods and rationale for the early detection of pancreatic cancer. Highlights from the "2010 ASCO Gastrointestinal Cancers Symposium". Orlando, FL, USA. January 22–24, 2010 | journal = JOP : Journal of the pancreas | volume = 11 | issue = 2 | pages = 128–30 | date = 5 March 2010 | pmid = 20208319 | url = http://www.joplink.net/prev/201003/19.html | deadurl = no | archiveurl = https://web.archive.org/web/20141208001305/http://www.joplink.net/prev/201003/19.html | archivedate = 8 December 2014 | df = dmy-all }}</ref>
Gellir trin canser y pancreas drwy [[Llawfeddygaeth|lawdriniaeth]], [[radiotherapi]], [[cemotherapi]], gofal lliniarol, neu gyfuniad o'r uchod. Mae'r driniaeth a gynigir yn rhannol ddibynnol ar bennod a lledaeniad y canser. Llawfeddygaeth yw'r unig driniaeth a all wella adenocarsinoma pancreatig, a gellir defnyddio'r dull hwnnw hefyd i wella ansawdd bywyd dioddefwyr nad sy'n debygol o wella'n gyfan gwbl.<ref name="PDQ2014">{{cite web|title=Pancreatic Cancer Treatment (PDQ®) Patient Version|url=http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/treatment/pancreatic/Patient/page1/AllPages|website=National Cancer Institute|publisher=National Institutes of Health|accessdate=8 June 2014|date=17 April 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140705120519/http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/treatment/pancreatic/Patient/page1/AllPages|archivedate=5 July 2014|df=dmy-all}}</ref> Weithiau y mae gofyn defnyddio [[Meddyginiaeth|meddyginiaethau]] rheoli poen er mwyn gwella treuliad. Argymhellir triniaethau gofal lliniarol, a hynny mor fuan â phosib ym mhenodau’r cyflwr, hyd yn oed mewn achosion sy'n anelu at wellhad llawn.<ref>{{cite journal |vauthors=Shahrokni A, Saif MW | title = Metastatic pancreatic cancer: the dilemma of quality vs. quantity of life | journal = JOP : Journal of the pancreas | volume = 14 | issue = 4 | pages = 391–4 | date = 10 July 2013 | pmid = 23846935 | doi = 10.6092/1590-8577/1663 }}</ref><ref>{{cite journal |vauthors=Bardou M, Le Ray I | title = Treatment of pancreatic cancer: A narrative review of cost-effectiveness studies | journal = Best practice & research. Clinical gastroenterology | volume = 27 | issue = 6 | pages = 881–92 | date = December 2013 | pmid = 24182608 | doi = 10.1016/j.bpg.2013.09.006 }}</ref>
Yn 2015, arweiniodd yr amrywiol canserau uchod at 411,600 o farwolaethau'n fyd-eang. Canser y pancreas yw'r pumed canser mwyaf cyffredin i achosi marwolaethau yn y [[Y Deyrnas Unedig|Deyrnas Unedig]],<ref>[http://www.pcrf.org.uk/pages/cancer-table.html Pancreatic Cancer Research Fund, 2015] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151127102301/http://www.pcrf.org.uk/pages/cancer-table.html |date=27 November 2015 }}</ref> a'r pedwerydd mwyaf cyffredin yn yr [[Unol Daleithiau America|Unol Daleithiau]].<ref name="PMC2504856">{{cite journal |vauthors=Hariharan D, Saied A, Kocher HM | title = Analysis of mortality rates for pancreatic cancer across the world | journal = HPB | volume = 10 | issue = 1 | pages = 58–62 | year = 2008 | pmid = 18695761 | pmc = 2504856 | doi = 10.1080/13651820701883148 }}</ref> Effeithia'r byd datblygedig ar raddfa helaethach na'r byd datblygol (70% o achosion yn 2012). Y mae'r broses prognosis ynghylch adenocarsinoma pancreatig yn bur anfoddhaol, ar ôl derbyn diagnosis, y mae oddeutu 25% o bobl yn byw dros gyfnod o flwyddyn a dim ond 5% sy'n goroesi dros bum mlynedd. Ar gyfer yr achosion penodau cynnar codir y gyfradd goroesi dros bum mlynedd i oddeutu 20%. Ceir canlyniadau gwell mewn achosion o ganser niwroendocrin, gyda 65% o ddioddefwyr yn byw o leiaf pum mlynedd wedi'r diagnosis, er y mae'r ffigwr hwnnw'n amrywio'n sylweddol ym mhob tiwmor.
== Cyfeiriadau ==
| |||