Yn fras, [[mathemateg]] a hynan-symbylir, heb ystyried cymwysiadau, yw ''mathemateg bur''. Fe'i adnabyddir fel ganghencangen o fathemateg ers y [[18fed canrif]], pryd sylweddolwyd ei fod yn wahanol i'r [[mathemateg cymwysiedig|fathemateg gymwysiedig]] a oedd yn datblygu i gyrhaedd dibenion [[morwriaeth]], [[seryddiaeth]], [[ffiseg]], [[peirianneg]] a.y.b.. I gychwyn, ni wahaniaethwyd rhyw lawer rhwng y gwahanol fathau o fathemateg, ond fe ddatblygodd mathemateg bur fel maes annibynnol yn ystod y [[19fed canrif]], yn nodweddiadol felly yn ngwaith [[Weierstrass]] ar d[[dadansoddi|ddadansoddi]].