Canser endometriaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ElenHaf (sgwrs | cyfraniadau)
Crewyd drwy gyfieithu'r dudalen "Endometrial cancer"
 
ElenHaf (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
{{Cyffuriau | fetchwikidata = ALL }}
Canser yn deillio o'r endometriwm (leinin yr wterws neu'r groth) yw '''canser endometriaidd'''. Twf annaturiol o gelloedd yw canser, ac maent â'r gallu i ymosod ar, neu ledaenu i rannau eraill o'r corff. Ymhlith yr arwyddion cyntaf o'r cyflwr y mae gwaedu gweiniol nad yw'n gysylltiedig â chyfnod mislifol. Mae symptomau eraill yn cynnwys poen wrth ollwng dŵr, poen yn ystod cyfathrach rywiol, neu boen pelfig. Yn fwy aml na pheidio, y mae dioddefwr yn datblygu canser endometriaidd wedi darfyddiad mislif.
 
[[Canser]] yn deillio o'r endometriwm (leinin yr [[Croth|wterws]] neu'r groth) yw '''canser endometriaidd'''. Twf annaturiol o [[Cell|gelloedd]] yw canser, ac maent â'r gallu i ymosod ar, neu ledaenu i rannau eraill o'r [[Corff dynol|corff]]. Ymhlith yr arwyddion cyntaf o'r cyflwr y mae [[gwaedu]] gweiniol nad yw'n gysylltiedig â chyfnod [[Mislif|mislifol]]. Mae symptomau eraill yn cynnwys poen wrth ollwng dŵr, poen yn ystod [[cyfathrach rywiol]], neu boen [[Pelfis|pelfig]]. Yn fwy aml na pheidio, y mae dioddefwr yn datblygu canser endometriaidd wedi darfyddiad mislif.
Mae oddeutu 40% o achosion yn gysylltiedig â gordewdra. Gellir adnabod cysylltiadau rhwng y cyflwr a phwysedd gwaed uchel, clefyd y siwgr ac amlygiad gormodol i estrogen. Rhai nodi, er bod cymryd estrogen ar ei ben ei hun yn cynyddu'r risg o ddatblygu canser endometriaidd, wrth gyfuno estrogen a phrogestin, fel y gwneir yn y rhan fwyaf o feddyginiaethau rheoli genedigaeth, y mae'r risg yn lleihau. Achosir rhwng dau a phump y cant o achosion gan enynnau etifeddol. Yn achlysurol, cyfeirir at ganser endometriaidd fel "canser crothol", er rhaid cydnabod bod y cyflwr yn wahanol i ganserau crothol eraill megis canser serfigol, sarcoma crothol, a chlefyd troffoblastig. Carcinoma endometrioid yw'r math mwyaf cyffredin o ganser endometriaidd (oddeutu 80% o achosion). Gwneir diagnosis wedi biopsi endometriaidd neu drwy gymryd samplau yn ystod gweithdrefnau o'r enw ymagoriad a chiwretiad. Fel arfer nid yw prawf rhwbiad o'r groth yn ddigonol er mwyn canfod canser endometriaidd. I'r rheini sydd â risg arferol o ddatblygu'r cyflwr, ni chynigir sgrinio rheolaidd.
 
Mae oddeutu 40% o achosion yn gysylltiedig â [[gordewdra]]. Gellir adnabod cysylltiadau rhwng y cyflwr a [[Pwysedd gwaed|phwysedd gwaed uchel]], [[clefyd y siwgr]] ac amlygiad gormodol i estrogen. Rhai nodi, er bod cymryd estrogen ar ei ben ei hun yn cynyddu'r risg o ddatblygu canser endometriaidd, wrth gyfuno estrogen a phrogestin, fel y gwneir yn y rhan fwyaf o feddyginiaethau [[Pilsen atal cenhedlu cyfunedig|rheoli genedigaethgenedigaet]]<nowiki/>h, y mae'r risg yn lleihau. Achosir rhwng dau a phump y cant o achosion gan [[Genyn|enynnau]] etifeddol. Yn achlysurol, cyfeirir at ganser endometriaidd fel "canser crothol", er rhaid cydnabod bod y cyflwr yn wahanol i ganserau crothol eraill megis canser serfigol, sarcoma crothol, a chlefyd troffoblastig. Carcinoma endometrioid yw'r math mwyaf cyffredin o ganser endometriaidd (oddeutu 80% o achosion). Gwneir [[Diagnosis meddygol|diagnosis]] wedi [[biopsi]] endometriaidd neu drwy gymryd samplau yn ystod gweithdrefnau o'r enw ymagoriad a chiwretiad. Fel arfer nid yw prawf rhwbiad o'r groth yn ddigonol er mwyn canfod canser endometriaidd. I'r rheini sydd â risg arferol o ddatblygu'r cyflwr, ni chynigir sgrinio rheolaidd.
Un o'r triniaethau pennaf ar gyfer dileu canser endometriaidd yw hysterectomi abdomenol (llawdriniaeth i dynnu'r groth yn gyfan gwbl o'r corff), ynghyd a gwaredi'r tiwbiau Ffalopaidd a'r ofarïau ar y ddwy ochr, a elwir yn salipeo-oofforectomi dwyochrog. Mewn achosion mwy datblygedig, argymhellir therapi ymbelydredd, cemotherapi neu therapi hormonau. Os gwneir diagnosis cynnar mae canlyniad cadarnhaol yn debygol, ac y mae 80% o ddioddefwyr yn byw o leiaf 5 mlynedd yn yr Unol Daleithiau wedi diagnosis.
 
Un o'r triniaethau pennaf ar gyfer dileu canser endometriaidd yw hysterectomi abdomenol (llawdriniaeth i dynnu'r groth yn gyfan gwbl o'r corff), ynghyd a gwaredi'r [[tiwbiau Ffalopaidd]] a'r [[Ofari|ofarïau]] ar y ddwy ochr, a elwir yn salipeo-oofforectomi dwyochrog. Mewn achosion mwy datblygedig, argymhellir therapi [[ymbelydredd]], [[cemotherapi]] neu therapi hormonau. Os gwneir diagnosis cynnar mae canlyniad cadarnhaol yn debygol, ac y mae 80% o ddioddefwyr yn byw o leiaf 5 mlynedd yn yr Unol Daleithiau wedi diagnosis.
 
== Cyfeiriadau ==
{{Cyfeiriadau}}