Gwrthfiotig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Llusiduonbach (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol
ElenHaf (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
{{Cyffuriau | fetchwikidata = ALL }}
[[Meddyginiaeth]] sy'n arafu twf [[bacteria]] yw '''gwrthfiotig'''. Ceir mathau eraill o gyfansoddion sy'n gwneud yr un gwaith, gan gynnwys meddyginiaeth wrth-ffwng. Un enghraifft ydy [[penisilin]]. Cânt eu defnyddio ledled y byd heddiw er bod sawl math o facteria wedi datblygu [[imiwnedd]] yn eu herbyn.
 
Math o gyffur gwrthficrobaidd yw gwrthfiotigau, bathwyd y term o'r hen Roeg αντιβιοτικά, neu antibiotiká. Cyfeirir atynt weithiau fel gwrthfacteroliaid ac fe'i defnyddir i drin ac atal heintiau bacteriol. Maent yn lladd neu'n atal tyfiant bacteria. Medda nifer gyfyngedig o wrthfiotigau ar alluoedd gwrth-protosoaidd. Nid yw gwrthfiotigau yn effeithiol wrth drin firysau megis yr annwyd cyffredin neu'r ffliw; yn hytrach, fe elwir cyffuriau sy'n atal firysau yn gyffuriau gwrthfirysol neu wrthfeirysau.
Bathwyd y term ''antibiotics'' yn wreiddiol gan Selman Waksman yn 1942.
 
Weithiau, fe ddefnyddir y term gwrthfiotig (a olygir "gwrth-fywyd") i gyfeirio at unrhyw sylwedd sy'n ymladd microbau, sy'n gyfystyr â gwrthfeicrobaidd. Ceir rhai ffynonellau'n gwahaniaethu rhwng sylweddau gwrthfacterol a gwrthfiotig; defnyddir gwrthfacteroliaid mewn sebon a diheintyddion; meddyginiaeth yw gwrthfiotig.
{{eginyn meddygaeth}}
 
Fe wnaeth gwrthfiotigau chwyldroi'r maes meddygaeth yn yr 20fed ganrif. Fodd bynnag, mae eu heffeithiolrwydd a'u hargaeledd cyson wedi arwain at eu gorddefnydd, ffaith sydd wedi datblygu galluoedd ymwrthodol bacteria. Y mae'r gallu hwnnw wedi arwain at broblemau eang. Datganodd Sefydliad Iechyd y Byd bod ymwrthedd gwrthficrobaidd yn "fygythiad difrifol, nad sydd bellach yn broffwydoliaeth ar gyfer y dyfodol, y mae'n digwydd, ym mhob rhanbarth o'r byd ac â'r potensial i effeithio unrhyw un, o unrhyw oed, mewn unrhyw wlad".
 
== Cyfeiriadau ==
 
[[Categori:Bacteria]]