Asturias: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B clean up
Vsuarezp (sgwrs | cyfraniadau)
Asturian names
Llinell 1:
{{Cymuned Ymreolaethol Sbaen|
enw-llawn = ComunidadComunidá Autónoma del PrincipadoPrincipáu de Asturiasd'Asturies<br />ComunidáComunidad Autónoma del PrincipáuPrincipado d'Asturiesde Asturias |
baner = Flag of Asturias.svg |
arfbais =Coat_of_Arms_of_Asturias.svg |
Llinell 6:
map = Locator map of Asturias.png |
motto = |
anthem = AsturiasAsturies, patria querida |
prifddinas = Oviedo / [[Uviéu]] |
iaith = Sbaeneg |
rhenc-arwynebedd = 10fed |
Llinell 27:
}}
 
Mae '''Tywysogaeth Asturias''' ([[SbaenegAstwrieg]] ''PrincipadoPrincipáu ded'Asturies'' Asturiasneu ''Asturies'', [[AstwriegSbaeneg]] ''PrincipáuPrincipado d'Asturies''de neu ''AsturiesAsturias'') yn un o gymunedau ymreolaethol [[Sbaen]]. Daw'r enw o dylwyth yr Astures, brodorion yr ardal yn ystod [[Oes yr Haearn]], enw a fabwysiadwyd gan y [[Rhufeiniaid]] ar gyfer holl drigolion gogledd-orllewin y penrhyn [[Iberia|Iberaidd]].
 
O dan y drefn Sbaenaidd, mae Asturias hefyd yn dalaith gyda'i ffiniau'n cydredeg â ffiniau'r gymuned. I'r gogledd mae [[Bae Vizcaya]], i'r de [[León]], i'r dwyrain [[Cantábria]] ac i'r gorllewin, [[Galicia]]. Mae iddi arwynebedd o ychydig dros 10,600&nbsp;km² - a'i hyd oddeutu 330&nbsp;km o'r dwyrain i'r gorllewin, a dim ond 130&nbsp;km o'r de i'r gogledd. Mae'n ardal fynyddig ac arfordirol; [[Calchfaen|carreg galch]] yw creigiau'r dwyrain a'r canolbarth, gyda [[llechen|llechi]] yn y gorllewin.
Llinell 36:
Oherwydd y tirlun a'r hinsawdd [[Iwerydd]] mae llawer o afonydd, y mwyafrif yn fyr. Y mwyaf yw'r Nalon (129&nbsp;km), prif afon cymoedd y glo. Ceir tair afon sy'n nodedig am [[eog]] a [[sewin]]: y Sella, yr Eo ar y ffin gyda Galicia, a'r Deva ar y ffin gyda Cantábria.
 
[[Carst]] (lle mae'r dirwedd wedi'i ffurfio o ganlyniad i ddŵr yn ymdoddi ar greigwely carbonad) yw ei harfordir dwyreiniol, ac mae'r clogwyni'n bigog. Yn y gorllewin ceir mwy o dywod a cherrig meddal. Mae'r traethau ar y cyfan yn fach, ar wahân i rai lle mae afon a gwaith pobl wedi ffurfio bae eang, e.e. [[GijónXixón]], [[RibadesellaRibeseya]].
 
==Demograffeg==
Y prif ddinasoedd yw [[GijónXixón]] (neu yn [[AstwregSbaeneg]]: 'XixónGijón') lle roedd poblogaeth o tua 271,039 yn 2004, y brifddinas [[OviedoUviéu]] (Astwreg[[Sbaeneg]]: UviéuOviedo; poblogaeth 209,495) ac [[Avilés]] (poblogaeth 83,899). Mae cyfanswm y boblogaeth ychydig dros filiwn, ond mae'n tueddu i ostwng, gyda diboblogi yn broblem yng nghefn gwlad. Mae trwch y boblogaeth yn byw yn y canolbarth, yn y dinasoedd a'r cymoedd glofaol, neu cyn-lofaol. Yma mae diwydiant trwm yn dal ei le, gyda gwaith dur Arcelor-Mittal yn dal yn gryf. Yn y dwyrain a'r gorllewin: amaeth, coedwigaeth, pysgota a thwristiaeth sy'n bwysig.
 
Mae plentyn hynaf Brenin neu Frenhines Sbaen yn cael ei alw'n "Dywysog Asturias", ond fel yn achos "Tywysog Cymru" nid yw'n golygu fod ganddo ran yn ei llywodraeth.