Cymraeg ysgrifenedig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Lloffiwr (sgwrs | cyfraniadau) B ma^n frycheiau |
Lloffiwr (sgwrs | cyfraniadau) →Yr orgraff gyfoes: ma^n frycheiau |
||
Llinell 25:
===Yr orgraff gyfoes===
Ceir 28 llythyren yn [[yr wyddor Gymraeg]] draddodiadol a'r llythyren J mewn geiriau benthyg.
Defnyddir arwyddnodau ychwanegol wrth ysgrifennu geiriau fel a ganlyn: *hirnod (neu acen grom) '''ˆ''' ar lafariad i ddynodi llafariad hir ei sain, o dan rai amgylchiadau, gan gynnwys defnyddio'r hirnod:
**i wahaniaethu rhwng geiriau â'r un sillafiad megis '''ôd/od''', '''tŵr/twr''', '''nâd/nad''', '''(tŷ)dŷ/dy''', '''gŵyr/gwŷr'''.
**ar '''a''', '''e''', '''o''', '''w''', '''y''' hir o flaen '''l''', '''n''', '''r''' megis yn '''pêl''', '''ôl''', '''ynglŷn''', '''cytûn'''.
**o flaen '''–nt''' unsillafog lle bo'r llafariad yn hir megis '''gwnânt''', '''bônt''', a'r un modd o flaen '''–nt''' neu '''–m''' mewn sillaf olaf acennog megis '''nesânt''', '''canfûm'''.
**i ddynodi llafariad hir mewn sill olaf acennog megis '''iachâd''', '''caniatâ'''.
**ar '''w''' hir acennog yn '''pŵer''', '''ymhŵedd''', '''sŵoleg'''.
*didolnod '''ï''' i ddynodi '''i''' acennog megis yn '''copïo''', '''cwmnïau''', '''saernïaeth''', rhag ei chamgymryd am '''i''' gytseiniol. Ceir eithriadau i'r rheol hon ymysg rhai geiriau dwy sillaf megis '''dianc''', '''diod''', '''priod'''. Defnyddir y didolnod ˙˙ hefyd pan ddilyn dwy lafariad ei gilydd i ddangos nad deusain ydynt megis yn '''glöyn''', '''gloÿnnod''', '''glanhawr''', '''tröedigaeth'''. Ar y llafariad acennog y dodir y didolnod neu ar y llafariad gyntaf pan nad oes gwahaniaeth acen rhwng y ddwy lafariad.
*acen ddyrchafedig '''΄''' yn gyffredinol i ddynodi lle'r acen pan ddisgyn ar fan anarferol gan gynnwys:
**ar lafariad fer acennog mewn sill olaf acennog neu pan ddigwydd amwyster megis '''ffárwel''', '''ffarwél'''.
Llinell 45 ⟶ 46:
*collnod ' i ddynodi llythyren, sillaf neu air cyfan goll megis yn '''o'r''', '''colli'ch''', '''pleidleisio'n''', ''''nawr''', '''i'w''' mewn Cymraeg ffurfiol ac anffurfiol ac '''ata'i''', '''gwela'''', '''canan' nhw''', '''be'''', ''''steddfod''', ''''lly''' mewn Cymraeg anffurfiol.
==Llyfryddiaeth==
*''Orgraff yr Iaith Gymraeg Rhan I a II'', gol. Ceri W Lewis (Gwasg Prifysgol Cymru, 1987 a 1989)
==Ffynonellau==
|