Unbennaeth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
Tudalen newydd: thumb|250px|''Democracy Index'' gan gylchgrawn ''[[The Economist'', 2006. Mae'r rhan fwyaf o'r gwledydd mewn lliw tywyll, h.y. y rhai llai democrataidd,…
 
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Llinell 2:
 
'''Unbennaeth''' yw'r drefn wleidyddol lle llywodraethir glad gan unigolyn, yr [[unben]], sy'n llywodraethu mewn dull awtocrataidd ac heb ddod i rym trwy etifeddiaeth fel yn achos [[brenin]].
 
Daw'r gair Cymraeg ''unben'' o'r elfennau 'un' + 'pen' (pennaeth, rheolwr). Mae'r gair cyfatebol yn y rhan fwyaf o iaeithoedd yn tarddu o'r gair [[Lladin]] ''dictatus''. Tardda o gyfnod y [[Gweriniaeth Rhufain|Rhufain Hynafol]] pan roddwyd grym absoliwt i reolwr, dros dro yn unig, mewn argyfwng gwladol.
 
Defnyddir gwahanol deitlau gan yr unben i ddynodi ei safle, yn aml yn fersiynau o'r gair "arweinydd". Ymhlith yr esiamplau mwyaf adnabyddus o'r [[20fed ganrif]] mae: