Tuduriaid Penmynydd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
manion |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Armoiries_Owen_Tudor.svg|200px|bawd|Arfau Tuduriaid Penmynydd, sy'n seiliedig ar
Teulu o uchelwyr Cymreig fu a rhan bwysig yng ngwleidyddiaeth Cymru ac yn ddiweddarach Lloegr oedd '''Tuduriaid Penmynydd'''. Cysylltir hwy a phentref [[Penmynydd]] ar [[Ynys Môn]].
Roedd y teulu yn ddisgynyddion [[Ednyfed Fychan]] (bu farw [[1246]]), distain [[Llywelyn Fawr]] a'i fab [[Dafydd ap Llywelyn]]. Roedd Ednyfed Fychan ei hun yn ddisgynnydd o [[Marchudd ap Cynan|Farchudd ap Cynan]]. Priododd Ednyfed a Gwenllian ferch Rhys, merch [[Rhys ap Gruffudd]] ("Yr Arglwydd Rhys").
Adeiladwyd y plasdy presennol, Plas Penmynydd, yn [[1576]], ond bu plasdy cynharach ar yr un safle neu gerllaw. Ymwelodd y bardd [[Iolo Goch]] â'r plasdy rhywbryd yn y cyfnod [[1367]]-[[1382|82]]. Mae'n moli croeso hael [[Goronwy ap Tudur Fychan]] (Gronw Fychan) ac yn cymharu Penmynydd i aelwyd llys [[Urien Rheged]]:
Llinell 14:
:Ail drigiant aelwyd [[Rheged]].<ref>Dafydd Johnston (gol.), ''Gwaith Iolo Goch'' (Caerdydd, 1988). Cerdd V, ll. 47-52</ref>
Mae beddfaen alabaster cerfiedig Gronw Fychan, a fu farw yn [[1382]], gyda'i wraig [[Myfanwy Fychan|Myfanwy]], i'w weld yn eglwys y plwyf
Yn nechrau'r [[15fed ganrif]], roedd brodyr Gronw Fychan, [[Rhys ap Tudur]], [[Gwilym ap Tudur]] a [[Maredudd ap Tudur]], yn bleidwyr blaenllaw i [[Owain Glyndŵr]].
Aeth mab Maredudd, Owain, i Lundain, lle newidiodd ei enw o Owain ap Maredudd i Owen Tudor. Syrthiodd Catrin o Valois, gweddw [[Harri V, brenin Lloegr]] mewn cariad ag ef
Ymhlith aelodau'r teulu roedd:
| |||