([[Byddin Weriniaethol Dros Dro Iwerddon]] ydy'r ''Provisional IRA'')
Ymunodd McGuinness â'r Fyddin Weriniaethol oddeutu 1970, yn ddim ond 20 oed. Erbyn gwanwynGwanwyn 1972, yn 21 oed, roedd yn ddirprwy arweinydd yr IRA yn Derry - a hynny dros gyfnod trafferthion 'Bloody Sunday'.<ref>{{eicon en}} [http://news.bbc.co.uk/1/hi/northern_ireland/1308899.stm McGuinness confirms IRA role] BBC News website, 2 May 2001</ref> Cafwyd datganiad yn ystod ymchwiliad[[Ymchwiliad 'Savile Inquiry]] mai MacGuinnessMcGuinness oedd wedi darparu dyfeisiau ffrwydro yn ystod digwyddiad 'Bloody Sunday' pan laddwyd 14 o brotestwyr gan filwyr Lloegr. Honodd Paddy Ward iddoei fod yn arweinydd y [[Fianna Éireann|Fianna]] ar yr amser honno, sef adain ieuenctid yr IRA yn 1972. Mewn ymateb i'r honiadau hyn, dywedodd McGuinness fod yr honiadau'n "ffantasiau", a datganodd Gery O'Hara, cynghorydd gyda'r Sinn Féin, mai ef ac nid Ward oedd arweinydd y Fianna yr adeg honno.<ref>{{eicon en}} [http://news.scotsman.com/topics.cfm?tid=628&id=1161662003 McGuinness yn cael ei enwi fel cyflenwr bomiau gan John Innes, The Scotsman, 21 Hydref 2003</ref>
He claimed McGuinness, the second-in-command of the IRA in the city at the time, and another anonymous member gave him bomb parts on the morning of 30 January, the date planned for the civil rights march. He said his organisation intended to attack city-centre premises in Derry on the day when civilians were shot dead by British soldiers. In response McGuinness said the claims were "fantasy", while Gerry O’Hara, a Sinn Féin councillor in Derry stated that he and not Ward was the Fianna leader at the time.<ref>{{eicon en}} [http://news.scotsman.com/topics.cfm?tid=628&id=1161662003 McGuinness yn cael ei enwi fel cyflenwr bomiau gan John Innes, The Scotsman, 21 Hydref 2003</ref>
